حضرت آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي روز چهارشنبه (1/6/85) در ديدار با اعضاي کاروان زيارتي «العقيلة» از منطقه صفوي (عربستان) فرمودند: ما با رسول گرامي اسلام صلّي الله عليه وآله نبوده ايم تا بدانيم اخلاق ونحوه تعامل ايشان با مردم، خويشاوندان، همسايگان ونيز دشمنان چگونه بوده است. از اين رو ـ جز به مقداري که در احاديث شريفه وتاريخ وسيره نوراني آن حضرت آمده ـ نمي دانيم که نحوه سخن گفتن، پاسخ دادن ونيز شيوه رفتار ايشان با مخالفان ومعاندان چگونه بوده است.
ايشان افزودند: اگر بخواهيم اخلاق پيامبر صلّي الله عليه وآله را بشناسيم بايد به احاديث اهل بيت عليهم السلام مراجعه کنيم؛ زيرا امام صادق عليه السلام درباره آن حضرت فرموده اند: «کان خُلقه القرآن؛(1) رفتار آن حضرت خود قرآن بود» ودر ادامه، گذشت، اعراض از نادانان، ديدار وصله رحم با کساني که پيوند خويشاوندي را گسسته اند ونيز احسان به کساني که از نيکي وعطا خودداري نموده اند را از ويژگي هاي رفتاريِ آن حضرت برشمرده اند.
ايشان در ادامه تأکيد کردند: تمام آنچه در قرآن هست جزء اخلاق نبوي است وآيات قرآن، آينه تمام نماي رفتار وسيره وسلوک ايشان است. از اين رو بر همه زنان ومردان با ايمان ـ به ويژه جوانان ـ لازم است به سنت آن حضرت رفتار کنند وشيوه ايشان را در عبادات، معاملات، گفتار وکردارشان مد‌نظر قرار دهند؛ بدين ترتيب که هر روز پيش از بيرون آمدن از خانه آياتي از قرآن را با تدبر تلاوت کنند وتصميم بگيرند محتواي آيات را در زندگي ورفتار خود به کار بندند؛ شکي نيست کسي که اين شيوه را به کار گيرد جزء عاملان به اين آيه شريفه مي گردد که در آن آمده است: «لَقَدْ کَانَ لَکُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن کَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثِيرًا؛(2) البته براي شما وکساني که به خدا وروز رستاخيز اميدوارند وخدا را بسيار ياد مي کنند اسوه نيکويي هست».
مرجع عالي قدر در پايان سفارش کردند: بکوشيد قرآن وسيره نبوي را الگوي خويش سازيد چراکه هرچه ميزان اقتداي شخص به رسول الله صلّي الله عليه وآله بيشتر باشد سعادت هردو جهان وي افزون تر خواهد بود.
پس از ايشان آيت الله سيد محمد رضا شيرازي به سخنراني پرداخت ونکات زير را يادآور شد:
1. يکي از کتاب هاي فوق العاده ارزشمندي که از ناحيه امت مورد ستم وبي مهري واقع شده کتاب شريف نهج البلاغه است. اين کتاب حاوي سخنان، نامه ها وخطبه هاي مولاي متقيان علي بن ابي طالب صلوات الله عليه مي باشد که سيد رضي آن‌را گرد آورده است. اهل بيت عليهم السلام نه فقط در زمان حيات ظاهري بلکه پس از آن نيز مورد ستم وبي مهري واقع شدند واين در حالي است که رسول خدا در برابر رسالت هيچ پاداشي جز دوستي با اهل بيت عليهم السلام نخواسته بودند: (قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَي)؛(3)
2. برخي از ابعاد مهم نهج البلاغه عبارت است از:
الف) شناخت درست خدا وپيامبر وامامان معصوم سلام الله عليهم اجمعين. مسأله شناخت از مسائل راهبردي وزيربنايي است که ديگر امور مهم بر پايه آن بنا مي گردد وامروزه مسلمانان به دليل فقدان اين اصل مهم وزيربنايي با سرگشتگي بسيار روبرو شده اند. کتاب شريف نهج البلاغه گوياي عقايد اصيل ومعارف ناب توحيدي است. براي نمونه حضرت امير عليه السلام در اين کتاب مي فرمايند: «التوحيدُ أن لا تتوهمه والعدل أن لا تتهمه؛(4) توحيد آن است که خدا را در وهم نياوري وعدل آن است که به خدا تهمت نزني».
ب) تاريخ صحيح را نيز بايد از نهج البلاغه آموخت؛ زيرا تاريخي که ما در دست داريم دچار تحريفات بسيار مي باشد. خطبه شقشقيه ونامه هاي حضرت به معاويه گوياي بسياري از نکات مخفي تاريخ اسلام است وبسياري از ناگفته ها را باز مي گويد.
ج) موعظه سودمند. انسان مؤمن پيوسته نيازمند موعظه است زيرا موعظه معنويات انسان را ژرفاي بيشتر مي بخشد واو را در برابر شيطان مسلّح مي سازد. البته اين تأثير در آيات شريف قرآن وادعيه مبارک نيز وجود دارد. نهج البلاغه درياي سرشاري از گوهرهاي ناب موعظه است که هريک دل انسان را به خدا نزديک مي کند وباعث تحول انسان مي گردد. نمونه اين معنا مضامين والاي خطبه متقين وتأثير شگرف آن بر همام است.
3. علاوه بر همه اينها، نهج البلاغه حاوي نکات سودمند وبکر فراواني در موضوعات علوم جديد، دانش هاي طبيعي، سياست، اقتصاد، جامعه شناسي و... است. از اين رو به همه انديشمندان ـ در هررشته ـ توصيه مي شود اين کتاب را به دقت مطالعه کنند ومضامين آن‌را مورد تأمل قرار دهند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. مجموعه ورّام، ج1، ص89 (باب العتاب).
2. احزاب(33)، آيه21.
3. شوري(42)، آيه23.
4. نهج البلاغه، حکمت 470.
