طبق سنوات گذشته، و به مناسبت ماه مبارک رمضان، شامگاه روز شنبه 20/4/1394، گردهمایی بزرگِ بانوان در بیت مرجع عالیقدر شیعیان جهان، حضرت آیت الله العظمی حاج سید صادق حسینی شیرازی مدظله العالی برگزار شد.

معظم له در این دیدار ضمن عرض تسلیت و تعزیت ایام شهادت امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام به ساحت مقدس حضرت حجت بن الحسن، امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و همه ی مؤمنان در سراسر جهان، و دعا برای تعجیل در فرج آن حضرت، در بیاناتی به بایسته ها و مسئولیت های مهم بانوی با ایمان اشاره و سخنانی مبسوط در این معنا ایراد نمودند.

آیت الله العظمی شیرازی فرمودند: امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام در بامداد روز 21 ماه مبارک رمضان و لحظاتی پیش از شهادت وصایایی نموده و طی آن فرمودند: «لا تترکوا الأمر بالمعروف والنهی عن المنکر؛ امر به معروف و نهی از منکر را ترک و رها نکنید».

چنان که در روایت آمده است، آن حضرت ابتدا فرزندان خود را مخاطب این مطلب قرار داده، و فرمودند: «این، سفارش به شماست و به تمام افرادی که سخنان من به آنان می رسد».

مرجع عالیقدر سپس خطاب به بانوان حاضر در این گردهمایی فرمودند: بنا به فرموده ی امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام شما بانوان و تمام بانوان سراسر جهان که سخنان امام علیه السلام به آنها برسد، مخاطبان حضرتش هستید و هستند و البته مردان نیز مخاطب آن حضرت می باشند. در اهمیت مقوله ی «امر به معروف و نهی از منکر» همین بس که حضرت در آخرین لحظات حیات خود سفارش به اطرافیان و همه ی جهانیان کردند که با بیان وظیفه ی «امر به معروف و نهی از منکر» آغاز شد و در پایان همین سخنان و پس از گفتن «لا إله إلا الله» به ملکوت اعلی پیوستند و به دیدار حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله در دیار باقی و جاودان شتافتند.

مرجع عالیقدر در ادامه در توصیه ی به میهمانان دو مطلب را تأکید فرمودند:

1. مطلب اول: مهر و محبت ورزیدن به یکدیگر و قهر نکردن، امروز بیست و چند روز است که از ماه مبارک رمضان سپری شده و در چند روز مانده از این ماه پر عظمت که ان شاء الله با موفقیت و سعادت سپری شود، شما بانوان محترم بکوشید دستاوردهای روزه داری این ماه را نگاه دارید و تصمیم تان بر آن باشد که برای آینده موفق تر باشید. سعی شما بر این باشد که به عنوان یک بانویِ عضو خانواده در هر موقعیت فامیلی قرار دارید با یکدیگر قهر نکنید و بدانید دوری جستن از این خصلت ناپسند هر قدر هم مشکل باشد، به همان نسبت اهمیت دارد.

توجه داشته باشید که قهر کردن این رفتار ناپسند نتیجه ی وسوسه ی شیطان است که در صورت اختلاف سلیقه رخ می دهد، لذا باید خود را از وسوسه شیطان دور کرده و در بروز ناراحتی و آزردگی خونسردی خود را حفظ نموده و با یکدیگر قهر نکنید که چنین امری به قطع رحم می انجامد و از گناهان کبیره است و چنان که در روایات آمده است، اعمال نیک و حسنات را نابود می کند، لذا نباید به آن بی توجه بود و باید دستور اسلام و فرموده ی خدای متعال را در این مورد مدّ نظر قرار داد. روشن باشد که از یکدیگر جدا شدن قطع رحم نیست، اما قهر کردن قطع رحم است از این رو به هیچ وجه نباید قهر کرد.

با مادر شوهر یا عروس که رحم نیستند نیز نباید قهر کرد که در این صورت نیز قهر کردن کاری نکوهیده و بسیار بد است، قرآن کریم و حدیث شریف در صدها مورد بر بدی این کار تأکید کرده اند. بنابراین تأکید می شود که برای حفظ ایمان و اعمال نیک خود تصمیم بگیرید که با احدی قهر نکنید، بی تفاوت که با آن فرد یا افراد هم خانه باشید یا دور از یکدیگر زندگی می کنید، همکار هستید یا همکلاسی و جز آن.

معظم له افزودند: در صدها روایت از حضرات معصومین علیهم السلام هشدارهایی سخت نسبت به قهر و گسستن پیوند، به ویژه اگر با خویشاوندان باشد آمده است. لذا اگر شما مادر، دختر یا هر عضو دیگری از خانواده هستید سعی کنید بهترین فرد آن خانواده باشید و این، امری است شدنی و ممکن و کاری است امکان پذیر و خواستن توانستن است. این امر زمانی تحقق می یابد و خواهید توانست بهترین عضو خانواده باشید که اگر یکی از اعضای خانواده با شما قهر یا بدی کرد، شما مانند او عمل نکنید و در جواب بد گفتن او خاموش باشید و بدانید که چنین واکنشی نه تنها ذلت نیست، بلکه افتخار است، چراکه آن یک دستور آسمانی است.

اگر در سیره ی معصومین علیهم السلام جستجویی کنید، با تمام گرفتاری هایی که داشتند و صدماتی که از سوی مردم متحمل شدند و همگی یا به شمشیر کین یا به زهر جفا کشته شدند، تنها یک مورد قهر و قطع به چشم می خورد، آن هم مربوط به حضرت زهرا سلام الله علیها است و این جهت انحرافی بود که عده ای در مسیر اسلام به وجود آوردند و در واقع مبنا و ریشه ی اعتقادی داشت و بسیار بسیار مهم بود.

حضرت آیت الله العظمی شیرازی مدظله العالی در ادامه فرمودند: همه ی انسان ها زن و مرد به این امر موظفند شرعاً که با عزت و آبرومندی و با توکل به خدا و توسل به اهل بیت علیهم السلام به انجام کار خوب مصمم باشند و سختی های این راه را تحمل کنند تا از عذاب و عقاب الهی در امان باشند. اگر خدای ناکرده موردی پیش آمد که شخصی با شما قهر کرد یا رفتاری بد با شما داشت، شما پیشقدم شده به هر وسیله ای که در اختیار است با وی تماس گرفته ارتباط خویشاوندی را برقرار کنید. در روایت آمده است که در روز قیامت از جمله افرادی که زودتر به بهشت می روند، آنانی هستند که برای برقراری ارتباط خویشاوندی زودتر پا پیش نهاده باشند. این سعادت دنیا و آخرت را باید با تصمیم خود برای خودتان فراهم کنید، هرچند سخت باشد، اما با زیر پا گذاشتن غرور ممکن است.

بنابراین شما بانوان محترم، هم باید به این آموزه الهی پایبند باشید، و هم دیگران را به پایبندی به آن دعوت کنید و همین سبب خواهد شد که اعمال نیک و عبادات شما نزد خدا محفوظ بماند، ان شاء الله.

2. مطلب دوم: پایبندی به امر به معروف و نهی از منکر، امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام در فرازی از وصیت یادشده فرمودند: «ولا تترکوا الأمر بالمعروف والنهی عن المنکر؛ و امر به معروف و نهی از منکر را ترک و رها نکنید» و در ادامه ی این سخن می فرمایند: «فیولی علیکم شرارکم، ثم تدعون فلا یستجاب لکم؛ و در آن صورت اشرار و بدترین تان بر شما چیره خواهند شد، آن گاه دعا می کنید، ولی دعایتان مستجاب نمی شود».

مخاطبان این فرمایش، شما بانوان گرامی هستید و مبادا آن را نادیده گرفته، ترک کنید. شما می توانید به پدر، مادر، فرزندان، خویشاوندان، همسایگان، غریبه ها و همکاران را در مجالس امر به معروف کنید و از منکر باز دارید. آنچه نباید فراموش شود این است که انسان خود باید ابتدا به آموزه ی یاد شده عمل کند، بدین معنا که واجبات و مستحبات را انجام دهد و از محرمات دوری کند، سپس به دیگران منتقل کند.

آنگاه ایشان در باب امر به معروف و نهی از منکر سؤالی را مطرح نموده و فرمودند: به فرض اگر فردی که واجب است روزه بگیرد، اما از این کار خودداری می کند، آیا او می تواند فردی دیگر که روزه بر او نیز واجب است، ولی روزه نمی گیرد امر به گرفتن روزه کند؟ ایشان در جواب فرمودند: پاسخ مثبت است آری می تواند، چرا که در این جا دو واجب وجود دارد: یک: خودش روزه شود و حال که نشده پس مرتکب حرام شده است. دو: امر به معروف و نهی از منکر کند که در این فرض، امر به روزه گرفتن آن فرد بوده و اگر ترک شود مرتکب حرام دیگری خواهد شد.

ایشان افزودند: هر چند انسان به انجام تکالیف واجب و ترک محرمات مکلف است، اما بدان معنا نیست که اگر خود به آن پایبند نباشد، به دیگران هم نباید امر و نهی کند، خیر، این گونه نیست و علمای اسلام نیز بر این مسأله اجماع دارند.

مرجع عالی قدر در ادامه فرمودند: مهم ترین معروف، مسائل اعتقادی و اعتقادات است، مانند: توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد که هر کدام تفاصیلی دارد و جان سخن این که عقاید زیر بنای اسلام است و بدترین منکر، فساد عقیده در توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد است، زیرا فساد در اصول دین فساد در زیرساخت اعتقاد بوده که مرتبه اول را دارد و مراتب بعدی آن احکام، اخلاق، مستحبات و مکروهات است.

حال ممکن است هر یک از شما خانم های ارجمند، در جمع یکصد نفری، هزار نفری و حتی میلیونی امر به معروف و نهی از منکر کنید و یک یا چند تن بپذیرند، و حتی ممکن است احدی نپذیرد مهم این است که شما انجام وظیفه و اتمام حجت کرده اید و در روز قیامت معترض ندارید که به خدا بگوید: این خانم همسایه ی من بود و می دانست، اما نگفت و راهنمایی ام نکرد.

خدای متعال در این معنا می فرماید: «لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَی اللّهِ حُجَّةٌ؛ تا برای مردم بر خدا حجتی باقی نمانده و بر همه اتمام حجت شود»(النساء/165).

در روایات نیز به همین موضوع اشاره شده است. با این توصیف باید به گونه ای عمل کنیم که در همین دنیا اتمام حجت کنیم و در روز قیامت مورد بازخواست قرار نگیریم.

ایشان افزودند: اگر امر به معروف و نهی از منکر کنید و در طرف اثر بگذارد و به وظیفه اش عمل کند همانند پاداش او را به شما نیز می دهند و معلوم باشد که امر به معروف و نهی از منکر محدودیت ندارد. امروزه از پدیده ی ماهواره، شبکه های فراوانی برای دنیا برنامه پخش می کنند و البته از این پدیده سوء استفاده ی فراوانی شده، ضلالت و گمراهی، فسق و فجور ترویج می کنند. با این حساب میلیاردها انسان بزرگ و کوچک، زن و مرد با تفاوت موقعیت علمی و اجتماعی نیازمند امر به معروف و نهی از منکر هستند تا پایه های اعتقاداتشان استواری و راستی یابد و این، بر همه واجب و البته واجب کفایی است، و اگر فردی این واجب را ترک کند مرتکب حرام شده است.

مرجع عالیقدر در همین معنا ادامه دادند: امروزه ده ها شبکه ی ماهواره ای به بیش از چهل زبان از جمله فارسی، عربی، انگلیسی و... برای حضرت مریم سلام الله علیها تبلیغ دروغین می کنند. روشن باشد که ما حضرت مریم سلام الله علیها را بسیار بسیار محترم می دانیم و قرآن کریم درباره ی ایشان لفظ «صدّیقه» را به کار برده است. با توجه به این که آن حضرت خدمتگزاری حضرت فاطمه سلام الله علیها را افتخار خود می دانند، چرا نباید از همین وسیله برای تبلیغ آن حضرت استفاده کرد. در این زمینه بانوان هم مسئولیت دارند.

قرآن کریم برای همه ی انسان ها بوده و در آن خطاب «یا ایها الناس؛ ای مردم» آمده است، از این رو باید همه ی جهانیان با هر دین و آئینی مخاطب امر به معروف و نهی از منکر دانست و از همین نگاه به انجام وظیفه پرداخت.

البته بانوان باید با توجه به رعایت وظیفه شرعی خود و به وسیله رسانه های نوین امر معروف و نهی از منکر نموده و حضورشان در عرصه های گوناگون و در رسانه ها باید با وقار و عفت همراه باشد و در این راه نباید به اندازه ی سرِ سوزنی از منزلت، وقار و عفت آنان مخدوش شود و تصور نشود که این طبقه از جامعه در مقوله ی امر به معروف و نهی از منکر وظیفه ای ندارند.

مرجع عالیقدر افزودند: بانوان باید حسینیه، مجالس، هیئت و انجمن هایی برای تبلیغ داشته باشند و دیگران را با وظایفشان آشنا کنند و از رهگذر شبکه های ماهواره ای صدای قرآن و عترت را به جهانیان برسانند. زن مانند مرد به هدایت دیگران مأمور است، حال اگر پدر خانواده کوتاهی کرد زن باید جبران کند.

امروز سه نفر به دیدارم آمدند که هر سه به نور اهل بیت علیهم السلام مستبصر شده بودند و پدران و مادرانشان کافر بودند. البته افرادی غیر از اینان هستند که پدر و مادر مسلمان دارند، اما در خط اهل بیت علیهم السلام نیستند. چنین مستبصرانی با امر به معروف و نهی از منکر هدایت شده اند. اگر احدی آنان را با حقیقت اسلام و مذهب اهل بیت عصمت و طهارت آشنا و بدان سو هدایت نمی کرد مسلماً گناهش بر عهده ی کسی می بود که می توانست، اما اقدام نکرد.

به هر حال این افراد مستبصر اظهار می کردند که از طریق شبکه های ماهواره ای مسلمان و در مسیر اهل بیت علیهم السلام قرار گرفته و هدایت شده اند، اما پدر و مادرشان همچنان بر آیین کفر مانده اند. به آنان گفتم که سعی کنید آنان را هم هدایت کنید.

مرجع عالیقدر ادامه دادند: امروزه کتاب های مفید و معتبر چاپ و بسیاری از آن توسط فن نرم افزاری از اینترنت منتشر شده است. غالب بانوان تحصیل کرده ی غیر مسلمان بر اثر امر به معروف و نهی از منکر بعضی از مؤمنان و آشنا شدن آنان با معارف آسمانی اهل بیت علیهم السلام در مسیر این خاندان پاک قرار گرفته و به مذهب آنان می گروند. به عنوان مثال، چندی قبل خانمی به همراه چند تن از مردان محرم و فامیل خود از کشوری غیر مسلمان نزد من آمد. او استاد دانشگاه بود و از طریق برخی از شبکه های ماهواره ای با مذهب و معارف اهل بیت علیهم السلام آشنا شده و مسلمانِ شیعه و پیرو اهل بیت گشته بود در حالی که خانواده ی او هنوز بر آیین غیر اسلامی خود مانده بودند. او پرسش هایی داشت که مطرح کرد و پاسخ آن را گرفت.

هدایت مردم، به ویژه بیگانگان با اهل بیت علیهم السلام وظیفه ی همه است. یکی از وظایف امروز خانم ها این است که در راه تبلیغ فرهنگِ قرآن، اخلاق و سیره ی اهل بیت علیهم السلام بکوشند، چراکه قرآن و اهل بیت علیهم السلام دو امانت سنگین اند که رسول خدا صلی الله علیه وآله در میان امت خود بر جای نهادند و فرمودند: «إنی تارک فیکم الثقلین، کتاب الله وعترتی أهل بیتی؛ من دو امانت سنگین در میان شما بر جای می نهم، کتاب خدا و عترتم اهل بیتم».

آن گاه حضرت به منظور رساتر شدن مطلب دو انگشت سبّابه خود را کنار هم قرار دادند و فرمودند: «کهاتین؛ مانند این دو انگشت سبّابه برابر و مساوی هستند».

این نحوه معرفی و مقایسه از آن جهت بود که آن حضرت می خواستند تأکید کنند و بفرمایند که قرآن و عترت همسنگ یکدیگرند، نه فروتر و نه فراتر.

معظم له در بخش دیگر سخنان خود فرمودند: آنچه در قرآن آمده مورد تأیید و تأکید عترت بوده و فرموده عترت، از سوی قرآن کریم تأیید شده است. بنابراین، دعوت به قرآن کریم و عترت سنگ بنای اصول دین است و در مرتبه ی بعدی فراخوان به سوی اخلاق، آداب و نیز دعوت به انجام واجبات، ترک محرمات و دعوت به وظیفه ی شرعی زنان و مردان است.

مرجع عالیقدر سپس فرمودند: گاهی کاری از یک یا چند خانم بر می آید و گاهی مستلزم همراهی مردان است مانند تأسیس حسینیه و احداث مسجد یا راه اندازی یک شبکه ی ماهواره ای است و این که باید یکصد نفر یا بیشتر در راه اندازی چنین پروژه هایی همراهی کنند که این نیز وظیفه ای است بر عهده ی همه که باید از رهگذر آن، آینده ی تاریخ را رقم بزنند و به این آموزه ی امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام عمل کنند که فرموده اند: «لا تترکوا الأمر بالمعروف والنهی عن المنکر؛ امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید».

مسلّم این است که از طریق ماهواره، امر به معروف و نهی از منکر به صدها میلیون انسان می رسد. در آن صورت هرچند انسان هدایت شوند شما انجام وظیفه کرده اید و هرچند که هدایت نشوند اتمام حجت کرده اید و تکلیف ندارید و در نتیجه مؤاخذه نخواهید شد.

مرجع عالیقدر در این باره فرمودند: شما با جمعیتی تا حدود پانصد نفر و حتی کمتر یا بیشتر شبکه های ماهواره ای و به نام های زنان پاک از اهل بیت علیهم السلام مانند حضرت زهرا سلام الله علیها، حضرت ام البنین سلام الله علیها، حضرت خدیجه ی کبری سلام الله علیها، حضرت حکیمه خاتون سلام الله علیها، حضرت نرجس سلام الله علیها، حضرت زینب سلام الله علیها، حضرت رقیه سلام الله علیها، حضرت ام کلثوم سلام الله علیها و حضرت سکینه سلام الله علیها تأسیس کنید. بایسته ی توجه است که امر به معروف و نهی از منکر گاهی از عهده ی یک آقا بر می آید، و گاهی تأثیر یک خانم بیشتر خواهد بود و زمانی دیگر مستلزم همکاری و همراهی جمعیتی میلیونی است. لذا باید در این زمینه فعال بود تا مبادا در آینده فعالیت ده ها شبکه ی ماهواره ای را که به دروغ و به چهل زبان برای حضرت مریم سلام الله علیها تبلیغ می کنند به رخ ما بکشند و این که ما در زمینه ی معرفی آموزه های خاندان پاک رسالت کاری نکرده ایم.

شاید گفته شود که نمی توانیم. چرا نمی توانیم؟!. اگر همدلی و همکاری باشد خواستن توانستن است، اگر زحمت این کار را تن بدهیم هر کاری شدنی است و اگر امروز انجام نشود نسل بعدی آن را انجام خواهد داد و ما در آخرت حسرت خواهیم خورد. هر فرد در حدّ توان خود باید در این راه بکوشد و آن فردی که توان ندارد تکلیف هم ندارد.

حضرت آیت الله العظمی شیرازی مدظله العالی در ادامه فرمودند: این که افرادی می گویند: ما باید جامعه ی خود را اصلاح کنیم، ما را به دنیا چکار! سخت در اشتباهند، زیرا این سخن خلاف دستور اسلام و فرمان خدا و رسول خدا صلی الله علیه وآله می باشد.

نگاهی به تاریخ حقایقی را روشن می کند و می بینیم که در شهر مدینه منافقانی در اطراف رسول اکرم صلی الله علیه وآله حضور داشتند که سخنان حضرتش را نشنیده، بلکه بر خلاف آن نیز عمل می کردند و در عین حال خود را مسلمان هم می خواندند. امام صادق علیه السلام فرمودند که امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام با ده هزار شاهد نتوانستند حق خود را، یعنی مقام خلافت را که در غدیر به ایشان داده شده بود، بگیرند این در حالی است که با دو شاهد، حق، قابل استیفاست.

به راستی این ده هزار نفر که از شهادت دادن در این باره خودداری کردند چه افرادی بودند؟ این ها همگی، زن و مرد اصحاب پیامبر صلی الله علیه وآله بودند که حضرت را دیده و سخنانش را شنیده بودند.

چنان که در کتاب شریف کافی آمده است؛ امام صادق علیه السلام فرمودند: «رسول خدا صلی الله علیه وآله آن چنان با منافقان تعامل کردند و اخلاق به خرج دادند که یک هزار تن از منافقان از نفاق دست کشیده، به راه آمدند».

از این داستان بر می آید که شمار منافقان مدینه آن قدر زیاد بوده که یکهزار نفر آنان بازگشتند.

در همان شرایط و در حالی که منافقان اطراف ایشان بودند، آن حضرت به شاه ایران، آفریقا و روم نامه نوشتند و همین امر سبب هدایت بسیاری از آنان شد. چراکه آن حضرت با توجه به اوضاع داخلی نگفتند که باید ابتدا جامعه ی خودمان را اصلاح کنیم؟

این تفکر خلاف سیره و عمل رسول خدا صلی الله علیه وآله است و از همین رو انسان باید در جمع خانواده، در شهر خود و در مناطق دیگر امر به معروف و نهی از منکر کند و زن و مرد هر دو در این معنا شرعاً موظفند، اما همچنان تأکید می کنم که بانوان محترم باید وقار و عفت خود را در این زمینه حفظ کنند و از تبرج بپرهیزند.

مرجع عالیقدر در ادامه تأکید کردند: تا زمانی که فردی یا جماعتی برای مقوله ی امر به معروف و نهی از منکر دست به کار نشوند، همه مکلف هستند و باید به عنوان امری واجب به این دو فریضه بپردازند و سفارش امیرمؤمنان حضرت علی علیه السلام را که در سحرگاه روز 21 ماه مبارک رمضان و در آخرین لحظات عمر مبارکشان، نزدیکان خود و همگان حتی آنان که در آینده سخنان ایشان را می شنوند را به آن سفارش و توصیه کردند، فراموش نکرده، آویزه ی گوش سازند، آن جا که فرمودند: «ولا تترکوا الأمر بالمعروف والنهی عن المنکر، فیولی علیکم شرارکم ثم تدعون فلا یستجاب لکم؛ و امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکنید، وگرنه اشرارتان بر شما چیره خواهند شد، آن گاه دعا خواهید کرد، ولی دعایتان مستجاب نخواهد شد».

خدای متعال همگان را توفیق دهد تا با تمام توان به این آموزه ی الهی و علوی عمل کنند، وصلی الله علی محمد وآله الطاهرین.