در روز پنجشنبه 22 ربیع الأول 1438ق (1395/10/2) شاعر، ادیب و نویسنده (جهان عرب)، آقای دکتر جودت قزوینی به همراه جمعی از فضلا از کشور لبنان، در شهر مقدس قم با مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی مدظله العالی دیدار کردند و مورد استقبال معظم له قرار گرفتند.

مرجع عالیقدر طی سخنانی ارزشمند و صمیمی خطاب به میهمانان فرمودند: سه چیز بر عزم و اراده ی انسان می افزاید:

1. همه روزه همه چیز را از خدای عزوجل خواستن؛

2. پیوسته و همه روزه به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام متوسل بودن؛

3. اراده.

آن گاه خطاب به آقای دکتر جودت قزوینی فرمودند: سؤال من متوجه شما است و آن این که پیشینیان چه میراث علمی برای آیندگان ـ که شما از آنانید ـ بر جای نهادند؟ شما بکوشید بر آن بیفزایید. کتابی به نام «تمدن اسلامی» از نویسنده ی مسیحی آقای جرجی زیدان وجود دارد، ولی کتابخانه ی شیعی از حدود 1400 سال تا به امروز کتابی درباره ی شیعه، مانند کتاب یادشده ندارد. البته در این زمینه مختصری در مقدمه ی دایرة المعارف «أعیان الشیعة» و کتاب «المختصر» مرحوم شیخ مظفر و نیز کتابی که مرحوم شیخ محمد جواد مغنیه به نام «دول الشیعة فی التاریخ» که کتابی است مختصر و کوچک، قلم فرسایی شده است.

لذا شایسته و بایسته است که از میان شیعیان، کسی مانند شما در صدد این کار برآید و دایرة المعارفی با موضوع «حضارة الشیعة فی التاریخ؛ تاریخ تمدن و فرهنگ شیعه» که تمام زمینه های مرتبط با موضوع، یعنی: علمی، عملی، صنعتی، مدیریتی، بین المللی و جز آن را دربر گیرد، بنویسید و تدوین کنید.

ایشان افزودند: چندی قبل خبری را خواندم مبنی بر اینکه در یکی از دریاها کیسه یا صندوقی پیدا شد که سکه های قدیمی در آن وجود داشت و عبارت: «لا إله إلا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله» بر آن ها نقش بسته بود که احتمال می دادند سکه های رایج دولت فاطمیانِ مصر باشد. چنین موردی یکی از هزاران مورد از تمدن شیعیان است.

لازم می دانم داستانی را برای شما بازگویم و آن این است که در زمان مرحوم والد (آیت الله العظمی حاج سید میرزا مهدی شیرازی قدس سره) و حدود بیش از شصت سال قبل یک شیعه به نام محمد اسد شهاب از کشور اندونزی به کربلا آمد. مرحوم والد او را به فراگیری دانش تشویق کرد و سخنور توانا و عالم فاضل مرحوم سید کاظم قزوینی مسئولیت تهیه ی کتاب برای آقای محمد اسد را بر عهده گرفت تا او آن کتاب ها را با خود به کشورش ببرد.

پس از مدتی مرحوم قزوینی، شیخ محمد رضا جعفری را به جاکارتای اندونزی فرستاد و او کتابخانه ای شیعی در آن جا تأسیس کرد. با تشویق مرحوم اخوی (حضرت آیت الله العظمی حاج سید محمد حسینی شیرازی قدس سره) آقای محمد اسد کتابی با عنوان «شیعیان در اندونزی» نوشت و چاپ و منتشر کرد. از جمله مطالبی که او در کتاب خود نوشت این بود که در مساجد قدیمیِ هزار ساله ی اندونزی، سنگ نوشته هایی وجود داشت که نام چهارده معصوم علیهم السلام بر آن نوشته و حک شده بود.

این مطلب نشان می دهد که اندونزی هزار سال پیش شیعه بوده و به دست شیعیان شیعه شده اند.

مرجع عالیقدر خطاب به دکتر جودت قزوینی تأکید و یادآوری کردند: شیعیان، تاریخی بزرگ و پر دامنه دارند، ولی پراکنده است که باید مستند و مدون شود و این امر در حوزه ی مسئولیت شما است، از این رو بکوشید در این زمینه کسی غیر از شما بر شما پیشی نگیرد. لذا می سزد درباره ی «تاریخ تمدن شیعه» کتابی بنویسید، اما به دور از سیاست کاری و نه مثل کتاب جرجی زیدان.

ایشان در این معنا فرمودند: آقای سید محمد سعید الطریحی یکی از شماره های فصل نامه «الموسم» را در هزار صفحه به معرفی شیعیان هند اختصاص داد. شما فرصتِ فراهم آمده را از دست ندهید. نیز نباید غافل بود که از هزار سال قبل جای خالی کتابی با موضوع «تاریخ تمدن شیعی» در کتابخانه ی شیعی، کاملاً محسوس است. فراموش نکنیم که امامان معصوم شیعه ـ که درود خدا بر آنان باد ـ تمدن تشیع را بنیان نهادند.

معظم له به عنوان مثال از تمدن شیعه فرمودند: کندی، فیلسوفی بزرگ بود که در روزگار امام حسن عسکری علیه السلام می زیست. امام عسکری علیه السلام در سامرا در زندان و گاهی در خانه ی خود زیر نظر به سر می برد و کندی در بغداد ساکن بود.

او کتابی نوشت با عنوان «تناقضات القرآن» و چنان که گفته شده، او ده سال از عمر خود را صرف نوشتن آن کرد. یکی از شاگردانش که شیعه بود به سامرا و به دیدار امام حسن عسکری علیه السلام رفت و ماجرای کتاب کندی را به اطلاع حضرت رساند.

چنان که می دانید، تناقض به معنای وجود و عدم وجود همزمانِ یک چیزی است که جمع آن غیر ممکن است و به دیگر بیان، یعنی در یک زمان و مکان و شرایط خاص و معینی یک ظرفی با محتوای آب وجود دارد و وجود ندارد، که این از محالات است.

امام عسکری علیه السلام به شاگرد کندی فرمودند: به استادت کندی بگو: ظواهر قرآن، علم دقّی نیستند و تو احتمال نمی دهی که خدای سبحان از لفظی معنایی را اراده کند که با کلمه ی دیگری [با همان شکل] در تناقض نباشد؟

شاگرد کندی نزد استاد بازگشت و در یکی از جلسات درسش، پرسش امام عسکری علیه السلام را با وی در میان گذاشت. کندی با شنیدن سؤال به شاگرد خود گفت: این مطلب را از کجا آوردی؟ تو در حدّ چنین مطلبی نیستی؟ سپس برخاست و کتاب «تناقضات القرآن» خود را پاره کرد و گفت: برای من ننگ است که این کتاب را نزد خود نگاه دارم.

سپس مرجع عالیقدر خطاب به میهمان لبنانی خود فرمودند: لبنان نیازمند کسی است که شیعیان را به خیزش فکری و تاریخی وا دارد. این کشور، بزرگ مردان و عالمانی برجسته مانند شیخ محمد تقی صادق داشته است که او را دیده ام و با او نشست و برخاست داشتم. شیخ صادق شخصیتی برجسته به شمار می رفت که رئیس جمهور وقت لبنان، آقای «شارل حلوِ» مسیحی که دست کاردینال را (که پس از پاپ در مرتبه ی دوم قرار دارد) نمی بوسید، اما بر دست آقای شیخ محمد تقی صادق بوسه می زد. شیخ محمد جواد مغنیه و شیخ محمد عیّاد (یکی از ارکان وقت تشیع در غرب بیروت) دیگر شخصیت های شیعیِ لبنان بودند.

مرجع عالیقدر تأکید کردند: لبنان در آینده به عالمان بزرگ پُرشماری مانند آنان نیاز دارد، لذا باید بکوشید که مثل آنها شده و همانند آنان را برای نسل آینده بپرورانید. البته در این زمینه سه چیز باید فراهم آید:

1. آمادگی همه جانبه ی علمی؛

2. تقوا و پرهیزگاری واقعی؛

3. اخلاق نیکو و گسترده، به شیوه ای که اهل بیت علیهم السلام داشتند و بدان فرمان می دادند.

از رهگذر سه مورد یادشده انسان موفق خواهد شد و در غیر این صورت، زندگی بدون برخورداری از توفیق سپری خواهد شد، پس باید در این امور عزم خود را جزم کنید و کمر همت ببندید.

حضرت آیت الله العظمی شیرازی دام ظله افزودند: مرحوم شیخ مرتضی انصاری قدس سره از نظر ذهن و قدرت درک و فهم مطلب، بیش از یک فرد معمولی نبوده، ولی با این حال از 150 سال قبل تا به امروز حوزه های علمیه را در اختیار دارد و کتاب های او تدریس می شود. مهم این است که انسان عزم و اراده داشته باشد و در نتیجه به مقامات والا و بالا خواهد رسید. در مقابل، یک انسان نابغه و هوشمند وجود دارد، اما از آن جهت که عزم و اراده ی قوی ندارد، بدون اینکه کاری مثبت و مفید کرده باشد از دنیا می رود.

ایشان در پایان فرمودند: شیعیان چراغ هایی پر فروغ دارند که هر یک باید در این زمینه به ایفای نقش بپردازند.

در این دیدار آقای دکتر جودت قزوینی یک نسخه از تألیف جدید خود با عنوان «الروض الخمیل» به حضرت آیت الله العظمی شیرازی مدظله العالی تقدیم کرد.

دکتر جودت قزوینی نواده ی مرحوم آیت الله العظمی سید مهدی قزوینی قدس سره از مراجع برجسته ی تقلید در عراق است و همچنین فارغ التحصیل از دانشکده ی اصول دین دانشگاه بغداد و دانشکده ی الهیاتِ قاهره ی مصر و دانشکده ی مطالعات شرقی ـ افریقایی دانشگاه لندن می باشد.