در آستانه ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ق و طبق روال هرساله، در شامگاه روز یکشنبه ۲۴ شعبان المعظم، مرجع عالیقدر آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی مدظله العالی در حضور انبوه مبلغان دینی سخنانی در زمینه ضرورت تبلیغ دین، تهذیب نفس و ضرورت بهره گیری از فرصت ماه مبارک رمضان مطالبی را بیان کردند. گزیده این مطالب به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین والصلاة والسلام علی سيدنا محمد وآله الطاهرین
در ایام پایانی ماه شعبان المعظم هستیم و برای آمادگی بیشتر برای ورود به ماه مبارک رمضان عرایضی تقدیم می کنم. امیدوارم با تعجیل خدای عزوجل در فرج حضرت بقیة الله عجل الله تعالی فرجه الشریف مشکلات همگان در سراسر جهان به زودی رفع شود.
در حدیث شریف وارد شده است: «خَيرُ النّاسِ أنفَعُهُم لِلنّاسِ؛ بهترينِ مردم، كسانى اند كه بيشتر به مردم سود برسانند».
بنده ندیده ام که چنین تعبیری در رابطه با کسانی که زیاد نماز می خوانند یا زیاد روزه می گیرند و یا کسانی که هر سال حج یا عمره به جا می آورند یا کسانی که فقرا را اطعام می کنند و...، وارد شده باشد، اما در روایات متعدد وارد شده است که بهترین خلق کسی است که نفع او به مردم برسد.
برتری هر انسانی به مقداری است که نفع بیشتری به مردم برساند. چنین مقامی برای کسانی است که به حاجات دنیوی انسان ها رسیدگی کنند، اما بالاتر از این ها نفع رساندن اخروی به دیگران است، چراکه آخرت بی پایان است. در رابطه با آخرت وارد شده است هر روز آخرت همانند پنجاه هزار سال در دنیاست.
این مقام بلندی است که فردی به امور اخروی انسان های دیگر رسیدگی کند، ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی است که انسان به این امور بپردازد.
آیت الله العظمی شیرازی دام ظله در این بخش از بیانات خود به بیان دو داستان عبرت آموز در این زمینه پرداخته، فرمودند:
در مسیر کاظمین به سامرا شهر دجیل واقع شده است. این شهر از قدیم الایام شیعه نشین بوده است. نقل است که مرحوم میرزای بزرگ شیرازی رحمه الله و یک عالم دیگر در درس شیخ انصاری رحمه الله حضور می یافتند. فردی از دجیل به نجف اشرف آمد و اعلام کرد که مردم این شهر به شخصی نیاز دارند که امور دینی را به آن ها بیاموزد. آن عالم برای رسیدگی به امور دینی مردم دجیل به آن شهر عزیمت کرد. پس از رحلت شیخ انصاری، میرزای بزرگ در سامرا حوزه ای تأسیس کردند و به رسیدگی به امور شیعیان مشغول شدند. روزی آن عالم به سامرا مشرف شد به دیدار میرزا رفت. میرزا در رابطه با او گفته بودند که اگر خدای متعال ثواب تمام فعالیت های من را به این شیخ بدهد و ثواب کار او را که از نجف به دجیل رفت به من دهد، من از این معامله خوشنود می شوم.
همینطور حدود ۵۰ سال قبل از عصر مرحوم صاحب جواهر الکلام شخصی از شیعیان قصیده ای سرود به نام اُزریه که حدود هزار بیت بوده است و در این ابیات عقاید شیعه به صورت فشرده آورده شده است. از مرحوم صاحب جواهر نقل شده است که فرمودند اگر خداوند در روز قیامت ثواب این قصیده را به من دهد و ثواب جواهر را به آن شاعر دهد، من شادمان می شوم. دلیل چنین کلامی در هدایت و نجات مردم از گرفتاری های آخرت نهفته است.
مرجع عالیقدر در مقام بیان لزوم عمل به علم فرمودند: در نهج البلاغه وارد شده است «قوام الدین والدنیا بأربعة بعالم مستعمل لعلمه...؛ دین و دنیا بر چهار پایه استوار است: ۱. عالمی که علمش را به کار بندد...».
در این حدیث به عالمی اشاره شده است که از علم خود استفاده و به آن عمل کند. چنین کاری لازمه هدایت دیگران است. اگر مبلغان دینی به آنچه توصیه می کنند خود نیز عمل کنند، هم خود سود می بینند و هم کلام آن ها در دل ها اثرگذار است. ماه رمضان فرصت مناسبی برای رسیدن به این مقام است.
جهان شمولی خطاب های قرآن کریم و اهل بیت علیهم السلام بخش دیگری از سخنان مرجع عالیقدر بود. ایشان در این زمینه افزودند:
در قرآن کریم و روایات به طور متواتر از تعبیرهایی استفاده شده است که مخاطب آن تمام مردم، اعم از مسلمان و غیرمسلمان، بوده اند. این به آن معناست که معارف قرآن و اهل بیت علیهم السلام باید به تمام بشر رسانده شود. متأسفانه با گذشت بیش از هزار سال چنین دستاوردی حاصل نشده است و باید مقدمات آن فراهم شود. حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند: «فَإِنَّ النّاسَ لو علموا محاسن کلامنا لاتّبعونا؛ اگر علوم ما به مردم برسد آن ها از ما تبعیت می کنند». بلاغ مبین لازمه رساندن فرهنگ اهل بیت علیهم السلام به مردم دنیاست.
واجب کفایی است که فرهنگ اهل بیت علیهم السلام به تمام بشر با هر عقاید و باوری رسانده شود، اما از آنجایی که امروز چنین نشده است باید همگان به مقدار توان به این موضوع بپردازند.
مبادا آنکه توانایی رساندن فرهنگ اهل بیت علیهم السلام به دنیا را دارد در این امر کوتاهی کند. هرکسی به مقدار توان باید مقدمات وجود چنین واجبی را خواه تأسیس حوزه های علمیه باشد و یا تأسیس شبکه های ماهواره ای و...، فراهم کند.
حارث بن المغیرة از جمله راویانی است که به ثقه بودن او تأکید کرده اند. او از امام صادق علیه السلام نقل می کند که حضرت امام صادق علیه السلام او را در گذرگاهی دیدند و به او فرمودند: «لأحملن ذنوب سفهائكم على علمائكم» به این معنا که گناه جاهلانتان را به حساب عالمانتان می گذاریم. دلیل چنین امری آن است که عالمان می توانند زمینه هدایت را فراهم کنند و اگر چنین نکنند مقصر خواهند بود.
آیت الله العظمی شیرازی دام ظله در پایان سخنان خود فرمودند: تزکیه نفس و ارشاد دیگران دو واجب عینی در عصر ما هستند که ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی برای رسیدگی به آن است. پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در مورد برترین اعمال در ماه مبارک رمضان فرمودند که بهترین اعمال در این ماه ترک گناه است.
همچنین فرمودند: «من أدی فیه فرضاً کان له ثواب من أدی سبعین فریضة فیما سواه من الشهور؛ هر کس در این ماه عمل واجبی را انجام دهد، پاداش او ثواب کسی است که هفتاد واجب را در ماه های دیگر به جای آورد». بنابراین، می توان گفت که برترین اعمال واجب تزکیه نفس و ارشاد دیگران است.
از خدای متعال مسئلت دارم توفیق ادای چنین واجبی را به همگان عنایت کند.
وصلی الله علی سیدنا ونبینا محمد وآله الطاهرین
