الحمد لله رب العالمين وصلي الله علي خير الخلق أجمعين محمد المصطفي وعترته الطاهرين ولعنةالله علي أعدائهم اعداءالله إلي يوم الدّين

در حديث قدسي از جانب خداي متعال (زيارت عاشورا) آمده است: اللّهم اجعلني عندک وجيهاً بالحسين عليه السلام في الدنيا والآخرة؛(1) پروردگارا، در دنيا وآخرت مرا به واسطه امام حسين عليه السلام وجيه وآبرومند ساز.

عاشوراي حسيني مجموعه عظيمي از ارزش ها ودر عين حال يک فرهنگ، يک تمدن ويک تاريخ است.

فرهنگ عاشورا در اهداف والاي امام حسين عليه السلام ونهضت مبارکي که برپا نمودند خفته است. در زيارتي که امام صادق عليه السلام دستور داده اند جد بزرگوارشان امام حسين عليه السلام را بدان زيارت کنيم، خطاب به خداي متعال آمده است: وَبَذَلَ مهجتَهُ فيکَ ليستنقذَ عبادکَ من الجهالةِ وحيرةِ الضلالةِ والشکِ والعمي والارتياب إلي بابِ الهدي من الرّدي؛(2) [خدايا] امام حسين خون [پاک] قلبش را در راه تو داد تا بندگانت را از ناداني وسرگشتگي گمراهي وشک ونابينايي ودو دلي واضطراب نجات دهد وهدايت کند.

هدف امام حسين عليه السلام از اين نهضت نجات دادن بندگان خداي سبحان از تمام انواع گمراهي، ناداني، اضطراب، شک، نابينايي وترديد است. واين هدف والا فقط از طريق گسترش اين فرهنگ در تمام نقاط زمين به نحوي که همگان از ايمان صحيح وعمل صالح واخلاق نيکو وجامعه اي نمونه ومديريتي حکيمانه بهره مند شوند ميسر مي گردد. واين امري است که به برکت امام حسين عليه السلام ودر پي مهاجرت هاي اجباري واختياري حاملان اين فرهنگ به نقاط گوناگون جهان، نشانه هاي آن در پنج دهه گذشته در بيشتر مناطق جهان مشاهده مي شود.

پيوسته اخباري به گوش مي رسد که نشان دهنده مشاهدات عيني افراد گوناگون از برگزاري مجالس عزاداري در تمام نقاط زمين حتي در شهرهايي نزديک قطب منجمد است که دماي آنها به ده ها درجه زير صفر مي رسد.

باري، اين اهداف والا هنگام ظهور مولايمان بقيةالله الاعظم حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف به صورت کامل وفراگير محقق خواهد شد. آن جناب زمين پربيداد را از قسط وداد پر خواهد فرمود والبته يکي از مصاديق قسط وداد اقامه شعائر امام حسين عليه السلام است.

اما تمدن حسيني بيش از هر چيز در خصايصي نمودار مي شود که خداي متعال به سبب عاشورا وفداکاري هاي امام حسين عليه السلام به آن حضرت عطا فرموده است؛ خصايص وويژگي هاي ممتازي که تمدني گسترده وبه هم پيوسته آفريد که در زير به برخي از دستاوردهاي اين تمدن عظيم اشاره مي کنيم:

يک: خداي متعال نُه امام معصوم را از تبار امام حسين عليه السلام قرار داد: بدين ترتيب که امام سجاد عليه السلام صاحب صحيفه سجاديه که زيور آل محمد صلي الله عليه وآله مي باشد از صُلب امام حسين عليه السلام هستند.

نيز امام محمد باقر وامام جعفربن محمد صادق عليهم السلام ـ که دانش هاي آسماني را در زمين گستراندند ـ از صلب پاک امام حسين عليه السلام هستند.

همچنين امام موسي بن جعفر کاظم عليهماالسلام که باطل وضلالت بودن دولت عباسيان را در اوج قدرت وگردنکشي شان آشکار نمود از صلب مبارک امام حسين عليه السلام بود.

وامام علي بن موسي الرضا عليهماالسلام ـ که حديث امام صادق عليه السلام او را «عالِم آل محمد» توصيف کردند وبا علماي بزرگ اديان گوناگون در يک نشست مناظره فرمودند وآنان را محکوم، وپوچي معتقدات دروغين شان را اثبات نمودند وبرتري اسلام را نشان دادند ـ از صلب مبارک امام حسين عليه السلام است.

وحضرت جوادالائمه عليه السلام نيز از نسل امام حسين عليه السلام بود؛ همان امام بزرگواري که امت اسلامي را از مشکل دشواري نجات دادند وآنان را به ايمان خالص رهنمون شدند وحديث پدر بزرگوارشان امام رضا عليه السلام نيز به همين معنا تفسير شده است: هذا المولودُ الذي لم يولد مولودٌ أعظم برکةً علي شيعتنا منه؛(3) اين نوزادي است که تولد هيچ نوزادي مانند او براي شيعيان مايه برکت نبوده است.

امام علي بن محمد هادي عليهماالسلام نيز از نسل مبارک امام حسين عليه السلام هستند؛ همان امام بزرگواري که امت اسلامي را از چنگال طاغوتي سرکش نجات دادند که شهرها را از ظلم وبيداد پر کرد وبندگان خدا را به انواع عذاب ها واصناف جنايات مورد شکنجه قرار داد؛ حضرت اميرمؤمنان عليه السلام در يکي از خطبه هايشان از اين طاغوت گردنکش با تعبير «اکفر بني العباس؛ کافرترين عباسيان» ياد کرده اند واو کسي جز متوکل عباسي نيست. روزي امام هادي عليه السلام او را نفرين کردند واين آيه شريفه را تلاوت فرمودند: «تَمَتَّعُواْ فِي دَارِکُمْ ثَلَاثَةَ أَيَّامٍ ذَلِکَ وَعْدٌ غَيْرُ مَکْذُوبٍ؛(4) مهلت شما تمام شد. سه روز در خانه هايتان بهره مند شويد وبعد از آن، عذاب الهي فرا خواهد رسيد واين وعده اي است عاري از دروغ.

وامام حسن عسکري عليه السلام نيز از نسل ايشان است؛ امام بزرگواري که در ماجراي مشهور استسقا،(5) مسلمانان را از نيرنگ علماي نصارا نجات دادند ونادرستي ياوه هاي کندي ـ فيلسوف معروف ـ را در کتاب تناقض القرآن(6) آشکار فرمود وبراي گذر پر اهميت از دوره حضور امامان معصوم و ورود به عصر غيبت مقدمات لازم را فراهم نمود.

وسرانجام حضرت حجةبن الحسن المهدي، موعود منتظر وصاحب الزمان عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ که به کف با کفايتِ او مردمان روزي مي خورند وبه برکت ايشان زمين وآسمان ثابت وبرقرار است ـ از نسل مطهر امام حسين عليه السلام مي باشد.

دو. زميني که زير گام هاست به سبب شهادت امام حسين عليه السلام چنان قدس وشرف يافت که خداي متعال سجده کردن بر آن را مايه قبولي نماز وشفاي دردهاي بي درمان قرار داد. در حديث شريف آمده است: السجودُ علي طينِ قبرِ الحسينِ عليه السلام يخرقُ الحجبَ السبعةَ؛(7) سجده کردن بر گِل قبر امام حسين عليه السلام حجاب هاي هفت گانه [آسمان] را مي درد. ودر حديث شريف ديگري آمده است: کلُّ طينٍ حرامٌ... الاّ طين قبر الحسينِ عليه السلام فإنَّ فيهِ شفاءاً من کلِّ داء؛(8) [خوردن] هر گِلي حرام است مگر گِل قبر امام حسين عليه السلام که شفاي هر دردي در آن است.

سه. يکي از خصايص سيدالشهدا عليه السلام وويژگي هاي بي همتايي که در پي فداکاري بي نظير آن حضرت خداي متعال فقط به ايشان عطا فرمود آن است که خدا بارگاه مطهر ايشان را مکان استجابت دعا قرار داده است. در روايات آمده است که روزي امام صادق عليه السلام بيمار شدند ودستور دادند کسي را اجير کنند تا نزد قبر مطهر سيدالشهدا عليه السلام برود وبراي بهبود آن جناب دعا نمايد.(9)

اما درباره تاريخ عاشورا اين نکته قطعي است که هيچ تاريخي مانند تاريخ امام حسين عليه السلام پربرگ وبار نيست.

از روزي که امام حسين عليه السلام به شهادت رسيدند تا به امروز نزديک چهارده قرن مي گذرد. در اين مدت ميليون ها نفر به سبب امام حسين عليه السلام يا در مجالس ايشان وبه برکت عزاداري ها وشعائر آن امام همام هدايت شده اند، واز سوي ديگر طي اين تاريخِ درازدامن ميليون ها نفر از زائران، عزاداران ودوستداران آن حضرت مورد شکنجه، عقوبت وخشم زمامداران خودسر وطاغوتان تاريخ ـ از بني اميه وبني العباس گرفته تا بسياري از طواغيت امروزين ـ واقع شده اند.

اين تاريخ، آکنده از جنايات هولناکي است که شنيدنشان عرق شرم را بر پيشاني بشريت مي نشاند؛ براي نمونه آورده اند که متوکل عباسي دستور داد نصربن علي را هزار تازيانه بزنند واين مجازات سنگين بدان سبب بود که او فقط يک حديث از رسول خدا صلي الله عليه وآله در فضيلت امام حسين عليه السلام نقل نمود.(10) به رغم اين همه فشار ومحدوديت وشکنجه وآزار، اکثر نقاط کره خاکي در تمام طول سال وبه ويژه در ايام خونبار محرم شاهد انبوه مجالس عزاداري وهيئت هاي گوناگوني است که به منظور تعظيم شعائر حسيني برپا شده است.

اينک بر همگان در هرجا که هستند لازم است که هريک به فراخور توش وتوان وحال خويش در پاسداري از اين فرهنگ ونگاهداشت اين تمدن واين تاريخ تلاش جدي به خرج دهند، باشد که همه ما همان طور که در زيارت عاشورا آمده به برکت امام حسين عليه السلام در دنيا وآخرت نزد خداي متعال آبرومند شويم (اللّهمَّ اجعلني عندَکَ وجيهاً بالحسينِ...).

از خدا مي خواهيم که به حق محمد وآل محمد ـ وبه خصوص مولايمان امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف که ولي خون پاک امام حسين عليه السلام هستند ـ همگان را نسبت به اداي اين مسئوليت هاي گرانسنگ ومهم موفق بدارد.

اول محرم الحرام 1427ق

صادق شيرازي

1. شيخ طوسي، مصباح المتجهد، ص774.

2. ابن قولويه، کامل الزيارات، حديث639.

3. کافي، ج1، ص321.

4. هود(11)، آيه65.

5. بحارالانوار، ج50، ص271.

6. همان، ص311.

7. همان، ج85، ص153، حديث14.

8. کافي، ج6، ص378.

9. وسائل الشيعه، ج14، ص537.

10. الکني والالقاب، ج1، ص415.