ايام آغازين ماه جمادي الثاني براي شيعيان جهان پيام آور اشک واندوه، ويادآور رنج هاي فراوان مادر سادات حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها، وغم هاي فروخورده اميرمؤمنان عليه السلام است. در اين ايام شيعيان با دل هاي شکسته وديدگانِ تر در مجالس سوگواري شرکت مي کنند وبا امام زمان خود همنوا مي شوند.

بيت آيت الله العظمي شيرازي نيز در شهر مقدس قم نخستين مراسم سوگواري ايام فاطميه دوم خود را ـ که تا سه روز ديگر ادامه خواهد داشت ـ روز سه شنبه اول جمادي الثاني برگزار نمود وطي آن علما، فضلاي حوزه، مقام محترم مرجعيت ومؤمنان سوگوار حضور به هم رساندند وخطيب ارجمند حجت الاسلام يثربي ونويسنده توانا حجت الاسلام علي کرمي هرکدام جنبه هايي از زندگي وشهادت آن بانوي مظلوم را يادآوري کردند. در زير به برخي از محورهاي مطرح شده در سخنان خطباي يادشده اشاره مي کنيم:

1. «فدک» چه به گفته صاحب قاموس قريه اي در منطقه فدک باشد وچه به گفته برخي ديگر شهري در حجاز، در اين شکي نيست که از آنِ پيغمبر وپس از ايشان ملک شخصي حضرت زهرا سلام الله عليها بود. از جمع بندي ومقايسه تصريحات مورخان اين نکته به دست مي آيد که دخت پيامبر پس از آن که پدرش به دستور خدا فدک را به وي بخشيد، اختيار آن را به دست گرفت ودر زمان حيات پيامبر، فدک تحت تصرف ودر دست بانوي بانوان بوده است. حتي اگر بخواهيم از ديدگاه فقهي وحقوقيِ محض به اين مسئله بنگريم مي توانيم بگوييم که فدک به سه دليل از آنِ حضرت زهرا بوده است. نخست آن که فدک از زمان حيات پيامبر در دست حضرت زهرا سلام الله عليها بود وهرگونه مي خواست در آن تصرف مي کرد. از اين رو خارج ساختن آن از دست مالک وصاحب آن بر اساس قاعده معروف «يد» نيازمند دليل وبيّنـه قطعي است. دوم آن که پيامبر فدک را به عنوان هديه به دخترشان بخشيدند وسوم آن که فدک به تصريح قرآن حق ويژه واختصاصي پيامبر است وبه طور طبيعي به حضرت زهرا سلام الله عليها به ارث مي رسد.

2. ابن مغازلي از دانشمندان اهل سنت در کتاب «مناقب» خويش از امام سجاد عليه السلام آورده است که مرد نابينايي از سرور بانوان اجازه خواست تا به محضر ايشان شرفياب شود. حضرت زهرا سلام الله عليها ابتدا خود را پوشاندند وآن گاه اجازه ورود دادند. پيامبر پرسيد: فاطمه جان، اين مرد نابيناست ونمي تواند تو را بنگرد، با اين وصف چرا خود را پوشاندي. حضرت پاسخ دادند: آري، درست است که او نمي بيند، اما من که او را مي نگرم وافزون بر آن حس بويايي که دارد. پيامبر خدا پس از آن فرمودند: گواهي مي دهم که تو پاره تن من هستي.

3. محدثان ومفسراني چون ثعلبي در تفسير کبير وزمخشري در کشاف آورده اند که روزي دو فرزند گرامي فاطمه حسن وحسين عليهماالسلام بيمار شدند. پيامبر به همراه گروهي از ياران به ديدار آنان آمدند وضمن گفتگو فرمودند: علي جان شايسته است براي شفاي فرزندانت نذري نمايي. آن حضرت به همراه بانوي بانوان ونيز به پيروي از آنان «فضه»، نذر کردند در صورت عنايت خدا وبهبود حال فرزندانِ بيت رسالت وامامت سه روز روزه بگيرند. اميرمؤمنان عليه السلام در آن شرايط سخت اجتماعي واقتصادي مقداري دانه براي تهيه نان فراهم نمودند وحضرت زهرا هرروز ثلث آن را فراهم نمود. نخستين روز را روزه داشتند ووقتي پس از نماز مغرب آماده افطار شدند بينوايي در خانه آمد وکمک خواست. خاندان اميرالمؤمنين همگي ايثار نمودند وتمام غذاي خود را به او دادند. در دومين وسومين روز نيز کودک يتيم ومرد اسيري به خانه آنان آمدند واعضاي بيت رسالت براي خشنودي خدا آنان را بر خود مقدم داشتند. فرداي آن روز رسول خدا اثر گرسنگي را در حضرت علي عليه السلام وفرزندانشان مشاهده فرمودند. لذا به همراه آنان به خانه رفتند. حضرت فاطمه سلام الله عليها در حال نيايش بود اما از شدت گرسنگي ديدگانش به گودي نشسته بود واين مطلب رسول خدا را آزرده خاطر نمود. در اين هنگام فرشته وحي نازل شد وسوره «هل اتي» را نازل کرد. در اين سوره انواع نعمت هاي بهشتي به تفصيلي زيبا بيان شده است ولي نکته اين جاست که خداي متعال در همين سوره به احترام حضرت زهرا از حوريان بهشتي ياد نکرده است. که اين آيات همگي درباره شخصيت والاي اميرمؤمنان وحضرت زهرا عليهماالسلام مي باشد.

4. حضرت زهرا سلام الله عليها به اميرمؤمنان سفارش فرمودند: أوصيک ان لا يشهد أحد جنازتي من هؤلاء الذين ظلموني. فإنهم عدوّي وعدو رسول الله، ولا تترک أن يصلّي عليّ أحدٌ منهم ولا من أتباعهم، وأدفني في الليل إذا هدأت العيون ونامت الأبصار؛(1) مبادا کسي از اين تجاوزکاران که به من ستم روا داشتند در تشييع پيکر من حاضر شوند؛ چراکه آنان دشمنان کينه توز من وپيامبر خدا هستند. نيز مبادا اجازه دهي يکي از آنان يا پيروانشان بر من نماز گزارد. مرا شبانگاه وهنگامي که چشم ها برهم رَود ودر خواب باشد به خاک بسپار.

1. بحارالانوار، ج43، ص191و192.