در ادامه سلسله گفتارهاي اخلاقي که در بيت آيت الله العظمي شيرازي برگزار مي شود جمعه شب گذشته، اول دي ماه 1385، حجت الاسلام والمسلمين قحطاني با اشاره به اهميت وجايگاه حلم وگذشت در اخلاق وآداب اسلامي اظهار داشت: صفت والاي حلم در ميان مجموعه ملکات فاضله اخلاقي جايگاهي بسيار مهم وتعيين کننده دارد ومنشأ بسياري از فضايل اخلاقي است. اين صفت در مجموعه روايات اهل‌ بيت عصمت وطهارت بازتاب بسيار داشته ومورد سفارش فراوان پيشوايان دين قرار گرفته است. از امام جعفر صادق عليه السلام روايت شده که فرمودند: «ثلاثٌ مِنْ مکارمِ الدُّنيا والآخرةِ تَعْفو عَمّن ظَلَمَکَ وتَصِلُ مَنْ قَطَعَکَ وتَحْلُمُ إذا جُهِل عليکَ؛(1) سه صفت از مکارم والاي اخلاقي در دنيا وآخرت است: از کسي که به تو ستم روا داشته درگذري، با کسي که از تو گسسته است پيوند ايجاد کني ودر پاسخ رفتار جاهلانه اي که در حق تو صورت مي گيرد با حلم وگذشت رفتار کني».

وي خاطرنشان کرد: نبايد در پاسخ کساني که رفتار نامناسبي در قبال ما دارند، از چارچوب حسن خلق خارج، وبا جاهلان همنوا شويم. بلکه حتي بايد در برابر جهالت جاهلان بردباري وصبر وحلم پيشه کنيم وهنگام مواجهه با چنين کساني کريمانه چشم پوشي کنيم. در روايت آمده است که مردي مسيحي به امام پنجم حضرت باقرالعلوم عليه السلام توهين کرد وگفت: تو بقر [نعوذ بالله گاو] هستي. حضرت فرمودند: نه، من باقر هستم. گفت: مادرت آشپز بود. حضرت فرمودند: آن کار، حرفه ايشان بود. مرد مسيحي گفت: تو پسر زني سياه چهره، زنگي وبددهان هستي. حضرت با کمال خونسردي فرمودند: اگر راست گفتي، خدا او را بيامرزد واگر دروغ گفتي خدا تو را ببخشايد. آن مسيحي با مشاهده اين رفتار بردبارانه حضرت دگرگون شد واسلام آورد.(2)

ايشان همچنين به اهميت ماه ذي حجه اشاره وضمن سفارش به مغتنم شمردن فرصت معنوي اين ماه خاطرنشان کرد: روز ونيز شب عرفه شب قدر خوانده نشده اند ولي اوقات بسيار عظيم ومهمي هستند. از اين رو مؤمنان بايد در شب وروز عرفه حسن عاقبت، عافيت و برآورده شدن گرفتاري هاي دنيوي واخروي را از درگاه باري تعالي طلب نمايند.

حجت الاسلام والمسلمين علي اکبر قحطاني در بخش ديگري از سخنانشان سن چهل سالگي را سن بسيار حساسي توصيف نمود وتصريح کرد: انسان هميشه ودر همه حال بايد در راه طاعت الهي بکوشد وخود را مهياي لقاي خدا وآخرت نمايد، ولي اين مسأله درخصوص کساني که به چهل سالگي رسيده اند اهميت وحساسيت بيشتري دارد. در حديث شريف نبوي آمده است: هر شب جمعه فرشته اي از فراز آسمان به چهل ساله ها هشدار مي دهد وبه کوشش بيشتر دعوتشان مي کند واز جمله مي گويد: «يا أبْناءَ الأربعينَ جِدّوا وَاجْتَهِدوا؛(3) اي چهل ساله ها، بکوشيد وجديت فراوان به کار بريد». در اهميت کوشش براي آخرت همين بس که آورده اند: وجود مبارک مولاي متقيان هر شب در کوفه با صداي بلند سه بار ندا مي دادند: «ايها الناس تجهّزوا رحمکم الله فقد نودي فيکم بالرحيل فما التعرّج علي الدنيا بعد نداء فيها بالرحيل تجهّزوا رحمکم الله وانتقلوا بأفضل ما بحضرتکم من الزّاد وهو التقوي؛(4) اي مردم، خدا شما را رحمت کند. [براي آخرت] زاد وتوشه برگيريد که بانگ سفر در ميانتان زده شده است. پس از [شنيدن] بانگ رحيل اين همه درنگ کردن در دنيا وپيچيدن در آن براي چيست. خدايتان رحمت کند، خود را آماده سازيد وبا بهترين زاد وتوشه اي که داريد يعني تقوا از اين جهان منتقل شويد».

حجت الاسلام والمسلمين قحطاني در پايان راضي وقانع بودن را مايه موفقيت مؤمن، وبلندپروازي وآزمندي را مايه ناکامي توصيف کرد وگفت: در روايت آمده است: «إذا أراد الله بالذّرة شراً أنبت لها جناحين فطارت فأکلها الطير؛(5) هرگاه خدا بديِ مورچه اي را بخواهد به او دو بال مي دهد تا با آن پرواز کند وطعمه پرندگان گردد».

1. کافي، ج2، ص107 (باب العفو، حديث3).

2. بحارالانوار، ج46، ص289 (باب 6ـ مکارم الاخلاقه و...).

3. مستدرک الوسائل، ج6، ص75 (36ـ باب استحباب الاکثار من الدعاء...، حديث7).

4. بحارالانوار، ج74، ص393 (باب15ـ مواعظ اميرالمؤمنين...، حديث12).

5. همان، ج75، ص326 (باب 25ـ مواعظ موسي بن جعفر...، حديث4).