به مناسبت روز جهانی همبستگی بشری، بنیاد جهانی حضرت آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی دام ظله پیامی صادر کرد. متن این پیام به این شرح است:

باتوجه به اهمیت ترویج فرهنگ همبستگی و روحیه مشارکت برای مبارزه با فقر، مجمع عمومی سازمان ملل متحد قطعنامه ۲۰۹/۶۰ خود را در مورخه ۱۷ مارس ۲۰۰۶ صادر کرد و همبستگی را یکی از ارزش های اساسی و جهانی، که روابط بین ملت ها در قرن بیست و یکم بر آن استوار است، دانست. در این راستا تصمیم گرفته شد تا ۲۰ دسامبر هر سال را به عنوان روز جهانی همبستگی انسانی و یادآوری ضرورت اهتمام و توجه و کمک به اقشار به حاشیه رانده شده توسط گروه هایی که دستاوردهای عظیمی از جهانی شدن به دست آورده اند، اعلام کنند.

در فوریه ۲۰۰۳، مجمع عمومی به موجب قطعنامه ۲۶۵/۵۷ صندوق همبستگی جهانی برنامه توسعه سازمان ملل را تأسیس کرد. هدف این صندوق ریشه کن کردن فقر و ارتقای توسعه انسانی و اجتماعی در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در میان بخش های فقیرتر جمعیت آن ها بود.

عدم موفقیت جامعه بین ‌المللی در حل مسالمت ‌آمیز بحران‌ ها به وضوح نشان ‌دهنده شکست در مدیریت ‌ها در نتیجه حاکم شدن منطق زور بر علیه قدرت منطق بوده است که منجر به وقوع جنگ‌ های نظامی و اقتصادی و تشدید بحران مالی و مشکلات معیشتی و گسترش بحران های اجتماعی شد.

خودداری از به رسمیت شناختن تنوع انسانی در اشکال مختلف آن به عنوان یک واقعیت طبیعی، یکی از مهم ترین عوامل در وخامت اوضاع جهانی است. این عامل گروه‌ های انسانی را به وجود آورد که از نادیده گرفتن شان از لحاظ فرهنگی، فکری، قومی، نژادی، مذهبی و اجتماعی رنج می ‌برند که دچار محرومیت و نفرت عظیمی شدند که ممکن است به یک بمب ساعتی تبدیل شوند که یک روزی منفجر می شود و ثبات و صلح جهانی را به خطر می اندازد که زمینه و مقدمات آن در بسیاری از کشورهای جهان ظاهر شده، و آینده نسل های بعدی را تهدید می کند.

تردیدی نیست که تداوم حالت انکار دیگران و خصوصیات آن ها به ایدئولوژی هایی در چارچوب هایی بسته، و رفتن به سمت منافع ناچیز مادی که موجب تقویت حالت سوء ظن و بی اعتمادی در بین مردم می شود، می انجامد و از ایجاد پل های ارتباطی بین مردم جلوگیری می کند و در نتیجه ایده همبستگی انسانی تنها به عنوان یک شعار توخالی می ماند که بحران های بشر را حل نمی کند، بلکه ممکن است به تشدید آن بحران ها کمک کند.

همبستگی انسانی، مسیری فرهنگی و تربیتی است که برخاسته از پایه های جامعه است، و صرفاً با صدور قوانین و بخشنامه ها یا دادن شعارهای پرطنین ازسوی نخبگان سیاسی، فکری، اجتماعی و دینی به دست نمی آید، بلکه باید ابتکارات عملی متناسب با سطح آگاهی همه گروه های اجتماعی از طریق تاکید بر احترام به حقوق اولیه بشر، شریک شدن با آلام و امیدهای آن ها و تجربه زندگی کردن با دغدغه های آن ها، و اقدام به کاهش دادن فضای حاشیه ای و جانبی کردن آن ها و حمایت از این حاشیه نشینان، به وجود آید و اجازه داده شود تا آن ها در فعالیت های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نقش آفرینی کنند تا عناصری فعال در بطن جامعه و سازندگی آن شوند.

میراث فرهنگی غنی ای که از ائمه معصومین علیهم السلام برای ما به جا گذاشته شده، سرشار از راهکارهای عملی برای ارتقای فرهنگ همبستگی انسانی است که از طریق مسئول دانستن تک تک افراد جامعه در مبارزه با نادیده گرفتن های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، صورت می پذیرد. در سفارش امیرمومنان حضرت امام علی علیه السلام به مالک اشتر رضوان الله علیه آمده است:

«مهربانى به رعيت و دوست داشتن آن ها و لطف در حق ايشان را شعار دل خود ساز. چونان حيوانى درنده مباش كه خوردنشان را غنيمت شمارى، زيرا آنان دو گروهند يا همكيشان تو هستند يا همانندان تو در آفرينش. از آن ها خطاها سر خواهد زد و علت هايى عارضشان خواهد شد و به عمد يا خطا، لغزش هايى می كنند. پس، از عفو و بخشايش خويش نصيبشان ده، همان گونه كه دوست دارى كه خداوند نيز از عفو و بخشايش خود تو را نصيب دهد، زيرا تو برتر از آن ها هستى و آن كه تو را بر آن سرزمين ولايت داده، برتر از توست، و خداوند برتر از كسى است كه تو را ولايت داده است. ساختن كارشان را از تو خواسته و تو را به آن ها آزموده است».

ما حتی احادیثی درباره آن ها داریم که بر نپذیرفتن حاشیه نشینی و محرومیت اجتماعی تاکید و به بهبود شرایط زندگی تشویق می کند تا فرد شأن و سهمی در بطن جامعه و تصمیمات آن داشته باشد. هنگامی که یکی از اصحاب امام صادق علیه السلام پس از به دست آوردن پول و مال کافی که می توانست تا آخر عمرش بی نیاز از کار باشد، با او مشورت کرد که از تجارت دست بکشد، امام علیه السلام با قاطعیت جواب او را با رد گزینه به حاشیه رفتن اختیاری داده و فرمودند: پس، نظر تو ساقط و نادیده می شود، و در مورد هیچ چیزی از شما درخواست نخواهند کرد.

روایاتی که فقر را ستایش می کند، با هدف ارتقای روحیه فقرا و جلوگیری از تبدیل فقر به یک عقده حقارتی که صاحب آن را از ادغام در جامعه باز می دارد، آمده است، علاوه بر این که ثروتمندان را به توجه بیشتر به این گروه ترغیب می کند.

ما در این روز جهانی همبستگی بشری، از همه دولت ‌ها، کشورها، نهادهای رسمی، سازمان‌ ها، مؤسسات خصوصی و جامعه مدنی می ‌خواهیم، تلاش بیشتری برای پرکردن شکاف بین اقشار مختلف جامعه براساس احترام به حقوق بشر و تنوع و رد حاشیه نشینی، تعصب و خشونت، به منظور ساختن جهانی که در آن عدالت، برابری و آزادی حاکم باشد، انجام دهند.

 

مؤسسه جهانی حضرت آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی- واشنگتن