شماري از فعالان فرهنگي ومذهبي اصفهان روز جمعه 24/6/85 با آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي ديدار کرده، به رهنمودهاي ايشان گوش فرا دادند.

مرجع عالي قدر در ابتداي بياناتشان فرمودند: در حديث شريف وارد شده که روزي پيامبر خدا صلي الله عليه وآله در جمع عده اي از اصحاب نشسته بودند واز آنان پرسيدند: کداميک از شما امروز کار خير انجام داده است؟ اميرمؤمنان عليه السلام برخاستند وعرضه داشتند: يا رسول الله، امروز ما در خانه هيچ چيزي نداشتيم، بيرون آمدم ويک دينار قرض گرفتم تا با آن خوراکي براي خانواده ام تهيه کنم، مقداد را ديدم ومتوجه شدم او نيز همچون من چيزي در خانه ندارد وبيرون آمده است تا شايد بتواند غذايي تهيه کند. اين صحنه را که ديدم آن يک دينار را به او دادم. رسول خدا صلي الله عليه وآله پس از شنيدن اين ماجرا فرمودند: «وجبت» يعني به پاس اين کار نيک بهشت يا رحمت الهي بر تو واجب شد. در آن هنگام شخصي برخاست وگفت: يا رسول الله من امروز هزار درهم احسان کرده ام اما رسول خدا صلي الله عليه وآله با شنيدن اين سخن واکنشي نشان ندادند. از حضرت پرسيدند: يا رسول الله، چرا براي يک دينار صدقه اي که علي عليه السلام داد فرموديد: «وجبت» ولي درباره اين شخص که صدقه افزون تري داده است چيزي نفرموديد؟ حضرت پاسخ دادند: پادشاهي که خادمان بسياري دارد ويکي از نوکرانش هديه ساده اي به او مي دهد چه بسا سخت او را بنوازد ومقام او را بالا ببرد ولي نوکر ديگري هديه سنگيني به او بدهد واو آن را پس دهد وصاحبش را سبک بشمارد.(1) اين فرمايش رسول خدا صلي الله عليه وآله به روشني گوياي اين مطلب است: ديناري که علي عليه السلام پرداخت کرد در راه خدا داد، ولي پولي که آن مرد پرداخته بود ـ هرچند هزار درهم بود ـ براي رضاي خدا نبود وارزشي نداشت. در حقيقت آن مرد مبلغ يادشده را به انگيزه هاي ديگري نظير شهرت، ريا وجلب توجه ديگران پرداخت کرده بود ومسلماً چنين امري ارزشي ندارد تا بهشت در ازاي آن برشخص واجب گردد.

آيت الله العظمي شيرازي در ادامه افزودند: اين ماجرا به خوبي معناي اخلاص را نشان مي دهد وتفاوت عمل مخلصانه را با عمل ريايي مشخص مي سازد. هريک از ما روزانه نماز، زيارت، احسان واعمال نيکِ بسياري به جا مي آوريم ولي پاداش وارزش زيارت ها واعمالمان يکسان نيست.

ايشان در بخش ديگري از سخنانشان خاطرنشان کردند: حال که نماز به جا مي آوريم، به زيارت مي آييم و... سعي کنيم مهار ذهن خود را به دست گيريم وبه شيطان اجازه ندهيم به دلخواه خود در آن تصرف کند ونيت ما را تباه سازد. نيت انسان مثل جيوه مي ماند که وقتي آن را روي دستمان مي گذاريم، هرقدر دستمان بي حرکت باشد، جيوه همچنان درحال جنبش واضطراب است. ممکن است حتي در طي گفتن تکبيرةالاحرامِ نماز، نيت ما دچار دگرگوني شود وتبديل به يک نيت ريايي گردد. اين مطلب درخصوص اطعام، روزه و... نيز صادق است وانسان بايد مواظب سلامت نيت خود باشد.

ايشان تأکيد کردند: ميزان ثواب هرکدام از ما بستگي به نحوه عملمان دارد وخداي متعال کليد پيشرفت وتقرب به خود را در دست ما نهاده است. در قرآن کريم آمده است: «وَأَن لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَي* وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَي؛(2) براي انسان پاداشي جز آنچه خود انجام داده است نيست وبه زودي نتيجه تلاش خود را خواهد ديد». همان طور که اختيار درس خواندن وموفقيت دانش آموز در دست آموزگار نيست وهمه چيز به خواست وتلاش خود دانش آموز بستگي دارد، در اين جا نيز اختيارات سعادت اخروي به دست خودمان مي باشد.

معظم له در توضيح بيشتر بيانات خود وتبيين ماهيت عمل ريايي اظهار داشتند: وقتي کسي عملي را براي ريا انجام مي دهد، درحقيقت آن را براي غير خدا به جا آورده است ونبايد از خدا توقع پاداش داشته باشد. درست مثل آن که شخصي همسايه شما را براي صرف ناهار دعوت کند ودر برابر اين کار از همسايه شما نيز توقعي داشته باشد. مسلماً اين شخص نبايد از شما توقع داشته باشد يا چيزي مطالبه کند، بلکه بايد از کسي توقع داشته باشد که او را دعوت کرده است.

ايشان در پايان تأکيد کردند: «يکي از وظايف شيطان تصرف در نيت انسان است». همچنين سفارش کردند: با توسل به اهل بيت عليهم السلام وهوشياري دائم، تلاش کنيد اخلاص خود را حفظ نماييد ونگذاريد شيطان شما را دچار لغزش کند. کسي که دل به خدا واهل بيت عليهم السلام بسپارد وهميشه هوشيار ومواظب نيت خود باشد هرگز دچار لغزش نخواهد شد يا دست کم لغزش هاي کمتري خواهد داشت.

1. بحارالانوار، ج41، ص22 (باب101ـ عبادته وخوفه...، حديث12).

2. نجم(53)، آيات: 39ـ40.