آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي دام ظله روز جمعه گذشته در جمع شماري از شيعيان وزائران بحريني وعربستاني طي رهنمودهايي ارزنده به شرح برخي از فقرات وصيت رسول گرامي اسلام صلي الله عليه وآله به جناب ابوذر غفاري پرداختند.

ايشان در ابتدا با اشاره به گفتار رسول خدا صلي الله عليه وآله که مي فرمايند: «يا اباذر، انظر إلي من هو تحتک، ولا تنظر الي من هو فوقک؛(1) اي ابوذر، [در مال ومکنت دنيا] به فروتر از خود بنگر وبه کسي که برتر از توست نگاه نکن» اظهار داشتند: اين وصيت پربها از مهم ترين پايه هاي سعادت آدمي در دنيا وآخرت است. هر انساني بر اساس روحيه خود عمل مي کند واحساسات داخلي وي نظير پذيرش ورضامندي، يا خشم واندوه انگيزه هاي مهمي در اعمال ورفتار او به شمار مي رود. اگر انسان به حالت جسماني، ميزان دانش وآنچه از نظر اقتصادي، سياسي واجتماعي، خداي متعال روزيِ وي فرموده است خشنود باشد احساس خوشبختي خواهد نمود. کسي که به آنچه دارد راضي وقانع است احساس ناکامي ودلمردگي نمي کند وحقيقتاً سعادتمند است.

اگر انسان به حالت جسماني، ميزان دانش وآنچه از نظر اقتصادي، سياسي واجتماعي، خداي متعال روزيِ وي فرموده است خشنود باشد احساس خوشبختي خواهد نمود.

ايشان در توضيح بيشتر بياناتشان يادآور شدند: براي نمونه کسي که خانه اي کوچک وبي آلايش دارد، وقتي خانه بزرگ ودلباز يا مجلل يکي از دوستان يا خويشاوندان خود را مي بيند نبايد احساس ناخشنودي وحسرت کند. در چنين حالتي شخص بايد حال وروز کساني را در نظر آورد که از نظر وضعيت مسکن از او پايين ترند وخانه اي کوچک تر از خانه او دارند، يا اصلاً به کساني بينديشد که هنوز نتوانسته اند سرپناهي از آنِ خود داشته باشند. وقتي انسان چنين تصور کند، وضعيت دارايي ومسکن خود را بهتر از آنان مي بيند واحساس خرسندي ورضايتي که در وي ايجاد مي شود، او را وا مي دارد که به شکر وسپاس خداي متعال بپردازد. به همين قياس در ديگر امور مادي نيز لازم است که خود را با افراد پايين تر مقايسه کنيم تا با ديدن نعمت هايي که خداي متعال روزي ما فرموده وديگران از آن بي بهره يا کم بهره اند، احساس شکر ورضايت به ما دست دهد.

معظم له با دفع اين توهم که «رضا به قضاي الهي با کوشش وپويايي منافات دارد» خاطرنشان کردند: رضامندي به قضاي الهي وآنچه خداي متعال براي انسان قسمت فرموده است برخلاف تصور بسياري از افراد، هرگز به اين معنا نيست که دست از تلاش وکوشش برداريم وبراي حل مشکلات وحل نقص هاي زندگي وبهتر شدن اوضاع گامي برنداريم، بلکه مفهوم واقعي وصحيح «رضا» اين است که انسان مسلمان وراضي، با تکيه بر الطاف باري تعالي پيوسته در حال کار وکوشش باشد ولحظه اي از تلاش باز نايستد؛ به عبارت ديگر انسان راضي تمام تلاش وسعي خود را به کار مي گيرد ودر عين حال به آنچه خداي متعال مقدر فرموده، راضي است واز همين رو در زندگي احساس شادماني وخوشبختي مي کند. در عين حال همه مي دانيم چنين نيست که هرچه بخواهيم بدان برسيم وهر خواسته اي که در طلب آن بکوشيم کاملاً برآورده شود.

مفهوم واقعي وصحيح «رضا» اين است که انسان مسلمان وراضي، با تکيه بر الطاف باري تعالي پيوسته در حال کار وکوشش باشد ولحظه اي از تلاش باز نايستد.

آيت الله العظمي شيرازي با اشاره به جايگاه والاي رضامندي در تعاليم واحاديث اهل بيت عليهم السلام تصريح کردند: رضايت داشتن به قسمت الهي در ميان مراتب ايماني ناظر به جايگاه رفيع وبسيار والايي است وجا دارد که زنان ومردان مؤمن براي دست يافتن به اين مقام والا بکوشند. حضرت امام زين العابدين عليه السلام در دعاي معروفشان، دعاي ابوحمزه ثمالي، از درگاه باري تعالي چنين مسئلت مي نمايند: «ورضّني من العيشِ بما قَسَمتَ لي؛(2) ومرا در زندگي به آنچه برايم مقدر فرموده اي خشنود ساز».

ايشان در پايان با تأکيد بر اهميت مسئله «زيارت» در فرهنگ اسلامي ونقش تربيتي فوق العاده آن، فرمودند: کساني که براي زيارت مشاهد مشرفه وبارگاه امامان رنج سفر را بر خود هموار مي کنند بايد قدردان باشند واز درگاه معصومين عليهم السلام بخواهند عمل به اين فرمايش نبوي وتوفيق رضامندي را روزي آنان فرمايند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. ارشاد القلوب ديلمي، ج1، ص140 (باب 44 في سؤال أبي ذر...).

2. مصباح المتهجد، ص597 (دعاء السحر في شهر رمضان...).