آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي روز پنج شنبه 29فروردين1387 در ديدار با شماري از خانواده هاي اصفهاني به بيان مفهوم سعادت پرداختند و خاطر نشان کردند: شخصيت اجتماعي همه انسان ها در پي سعادت و زندگي سعادتمندانه است. سعادت در هر چه باشد، در پول، زيرکي و امور مادي نيست؛ زيرا بسيارند افراد زيرک يا پولداري که هرگز احساس خرسندي و سعادت نمي کنند. سعادت در علم هم نيست چرا که علم مستقيماً سعادت زا نيست وممکن است منشأ شقاوت گردد. سعادت و خوش بختي فقط در گرو رضامندي انسان از زندگي و داشته هاي خود است. اگر اين عنصر در زندگي انسان وجود دانسته باشد حتي اگر فاقد پول و سلامت و شخصيت اجتماعي و امور ديگر باشد سعادتمند است و اگر اين عنصر در زندگي کسي نباشد حتي اگر پول و دانش و تخصص و اعتبار فراوان داشته باشد احساس خوش بختي نخواهد کرد.

مولايمان امام زين العابدين عليه السلام در دعاي ابوحمزه ثمالي که دائرة المعارفي از مضامين والاي اخلاقي و روحاني است ـ پس از چندين صفحه راز و نياز با درگاه باري تعالي ـ در آخرين فقره دعا چنين مي فرمايند: «خدايا، در زندگي مرا به آنچه قسمتم فرموده اي خشنود و راضي بدار»

ايشان افزودند: سعادتمندترين افراد انبياي الهي هستند. اشرف اولين و آخرين، زماني که در مدينه بودند و اموال بسياري تحت تصرف ايشان بود گاه دچار بي پولي شديدي مي شدند. در آن روزگار با توجه به اينکه شتر وسيله مهمي بود ايشان گاه به افراد صد شتر مي بخشيدند. در آن روزها گاه ايشان از شدت گرسنگي به شکم خود سنگ مي بستند. معده انسان داراي حرکاتي دودي است که غذا را به وسيله پرزهاي خود هضم مي کند. وقتي در معده انسان هيچ غذايي نباشد حرکات معده باعث مي شود که اين پرزها به هم بخورد و در شخص احساس ضعف يا درد ايجاد کند. افرادي که چيزي براي خوردن نداشتند براي کنترل اين حرکات به شکم خود شالي مي بستند و در موارد حاد علاوه بر شال، سنگي هم زير آن قرار مي دادند تا ميزان حرکات معده خود را کاهش دهند و احساس گرسنگي نکنند. رسول خدا در اين زمان با اين که از گرسنگي رنج مي بردند ولي در درون خود احساس خرسندي و سعادت مي نمودند. آورده اند که در ابتداي دعوت آن قدر مردم به سويشان سنگ پرتاب مي کردند که از سر تا قدم مبارکشان آغشته به خون مي شد. اما در چنين احوالي و با وجود چنين مشکلاتي هم، آن جناب در نهايت سعادتمندي بودند. چرا که عنصر «رضا» در وجود ايشان بود. ما نيز بايد رضامندي را از پيامبران وپس از آنان از پيروانشان و اولياي الهي بياموزيم.

ايشان در بخش ديگري از بياناتشان فرمودند: مولايمان امام زين العابدين عليه السلام در دعاي ابوحمزه ثمالي که دائرة المعارفي از مضامين والاي اخلاقي و روحاني است ـ پس از چندين صفحه راز و نياز با درگاه باري تعالي ـ در آخرين فقره دعا چنين مي فرمايند: «ورضّني من العيش بما قسمت لي؛(1) خدايا، در زندگي مرا به آنچه قسمتم فرموده اي خشنود و راضي بدار». بي شک منظور از اين خشنودي، رضايت کامل قلبي به تمام مقدرات الهي است، به نحوي که انسان حتي در نهانِ خانه وجود خود نيز، از چيزي شکوه نکند. تنها راه سعادتمندي تحقق اين صفت است و بدون آن به هيچ روي سعادت تحقق نخواهد يافت. مؤمن چه در نوک کوه باشد و چه در ته چاه، در همه شرايط و در هر حال چه در خوشي و چه در تنگنا هميشه خرسند و مطيع باري تعالي است و از داشته هاي خود رضايت دارد.

معظم له آثار تربيتي رضايتمندي از تقدير الهي را فوق العاده و شگرف توصيف، و تأکيد کردند: کسي که به مقام رضا رسيده باشد در هر حال وحتي در سخت ترين و بحراني ترين شرايط اقتصادي و اجتماعي از جا کنده نمي شود و هيچ گاه مهار احساسات خود را از کف نخواهد داد. چنين شخصي هر چند رنج بکشد کارش به بيمارستان يا تيمارستان نمي کشد. رضامندي باعث مي شود انسان حتي اگر بر دشمن خود چيرگي يافت کريمانه و با اخلاق اسلامي با وي برخورد کند و براي همگان نيکي و خير بخواهد.

وقتي مشرکان سر تا پاي رسول خدا صلي الله عليه وآله را سنگ باران مي کردند آن حضرت که تجسم اخلاق الهي بود نه تنها شکوه و شکايت و نفريني از دهان مبارکشان خارج نشد بلکه براي آنان دعا و طلب هدايت مي کردند و مي فرمودند: اللهم اهد قومي فانهم لا يعلمون؛(2) خدايا، قوم مرا هدايت کن؛ چرا که نادانند». در روز عاشورا هنگامي که جنود مختلف جن و فرشتگان موکل از حضرت سيدالشهدا رخصت طلبيدند تا دشمنان حضرت را در دم نابود کنند آن حضرت اجازه ندادند و به رضاي الهي راضي بودند. آموختن صفت رضا از اولياي الهي بسيار ارزشمند است و از تعلم علوم مرسوم بسيار ارزشمندتر است. جا دارد با تأمل در احوال انبيا و اولياي الهي و مطالعه دعاهاي پر معنايي چون دعاي ابوحمزه ثمالي بکوشيم پا در اين راه بگذاريم و رضامندي را از اولياي الهي بياموزيم.

آيت الله العظمي شيرازي در پايان توصيه کردند: هر يک از بانوان و آقايان تلاش کند عنصر رضامندي را در خود تحقق بخشد تا از نعمت سعادت ـ که از هر گنجي پربهاتر است ـ برخوردار شود. شايسته است براي اين کار از محاسبه روزانه نفس و توسل به اهل بيت عليهم السلام کمک بگيريد.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1) بحارالأنوار، ج95، ص 92 (باب6 ـ اعمال وادعيه مطلق الليالي...).
2) همان، ج20، ص96 (باب 12 ـ غزوة احد وغزوة ...).