
حضرت آية الله العظمي سيد صادق شيرازي در جلسه درس خارج خود که روز چهارشنبه 17 / ذي الحجة / 1426 28/10/84 انجام شد، ضمن تلاوت آيه شريفه: «يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَآ أُنزِلَ إِلَيْکَ مِن رَّبِّکَ وَإِن لَّمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ؛(1) اي پيامبر آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ کن که اگر چنين نکني رسالت او را انجام نداده اي، و خدا تو را از گزند مردم نگاه مي دارد» اظهار داشتند: «غدير نامي براي يک مکان خاص و نيز يک زمان خاص است و در عين حال عنوان شرعي سلسله اي از احکام و تعبدهاي شرعي نيز مي باشد. علاوه بر اين غدير يک تاريخ است، و يادآور بخشي از وظايف ما هم هست».
ايشان افزودند: «مکان غدير جايي در چند فرسخي مدينه است که جبرئيل امين پس از حجة الوداع اين آيه را بر رسول خدا صلي الله عليه وآله نازل کرد. عامه و خاصه نقل کرده اند که رسول خدا صلي الله عليه و آله حتي يک قدم از آن مکان پيش نرفتند و همان جا مسلمانان را فراخواندند . زمان غدير هر چند هيجدهم ذي حجه بود ولي رسول خدا صلي الله عليه و آله بعد هم تا دو روز در آن جا درنگ فرمودند و براي اميرمؤمنان علي عليه السلام از مسلمانان بيعت گرفتند.
آية الله العظمي شيرازي در خصوص مسائل تعبدي و آداب اين روز فرمودند: « در روايات تعابير بي نظيري درباره اهميت و عظمت اين روز و پاداش بي مانند کساني آمده است که اين روز را به عنوان روز عيد، حرمت بشناسند و قدر بدانند.
براي مثال اين روز اعظم الاعياد و عيدالله الاکبر(2) خوانده شد و مطابق روايات خداي متعال دو برابر تمام کساني که آنان را در ماه رمضان، ليالي قدر و شب عيد فطر از آتش دوزخ رهانده است، در اين روز از آتش دوزخ نجات مي دهد.(3) همچنين در روايت آمده است هر درهمي که در اين روز در راه خدا مصرف شود يکصد هزار برابر و در بعضي روايات هزار هزار برابر پاداش خواهد داشت.(4)
مرجع عالي قدر تاريخ غدير را تاريخي بي نظير توصيف نمودند و اظهار داشتند: «تاريخ غدير تاريخ بي مانندي است که از گذشته تا کنون وطي قرون و اعصار، روشنگر راه حقيقت جويان بوده و ميليون ها انسان را از ظلمت، به نور اهل بيت عليهم السلام هدايت کرده است. اين تاريخ روشن حتي علماي کفار و يهود و نصارا و عامه و ديگر اديان و مذاهب را نيز متحوٌل و دگرگون کرده است و اگر بخواهيم موارد اين چنيني را به تمامي بشماريم دانشنامه عظيم و پربرگي را تشکيل مي دهد.
براي مثال در ايران يکصد سال قبل تقريباً يکي از علماي بزرگ يهود به نام ملا آقا بابا که رياست مجموعه اي از علماي يهود را به عهده داشت، در سن کهولت به آيين تشيّع درآمد و در شمار علماي شيعه شد. او که «جديد الاسلام» لقب يافت نام خود را محمد رضا نهاد و کتابي به نام «مقبول رضايي» به زبان عبري نگاشت و طي آن بطلان يهوديت را پس از ظهور پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله اثبات نمود.
در ميان علماي نصارا و مجوس نيز کساني بودند که تحت تأثير پرتوهاي تابناک خورشيد غدير قرار گرفتند و به آيين تشيّع هدايت شدند.
در ايام خلافت عباسي که شمار شيعيان در بغداد بسيار اندک بود، يکي از علماي عامه به نام شيخ محمد بن مسعود عياشي که از علماي پرکار و فعال عامه بود و کتاب هاي متعددي داشت به آيين تشيّع درآمد و از بزرگان علماي شيعه شد تا جايي که از او با تعبير «ثقة ثقة» ياد کرده اند. او با ارث پدري که بالغ بر يک تن طلا بود، خانه بزرگي خريد که مرکز علماي شيعه و پرورش علما و تحقيق کتب شيعه نمود. خانه او هميشه مملو از کساني بود که در حال تدريس، مطالعه، تأليف، مقابله کتب و ... بودند و تمام دارايي او صرف خدمت به تشيّع شد. بسياري از علماي شيعه از دوستان يا شاگردان و پرورش يافتگان مکتب عياشي بودند که از آن ميان مي توان به کشّي صاحب رجال اشاره نمود که اگر کتاب او نبود بسياري از روايات امروزين و مورد استفاده ما فاقد اعتبار سندي لازم بودند. البته اين کتاب مانند هزاران کتاب ديگر شيعه از ميان رفته و تنها ويرايش شيخ طوسي از آن تحت عنوان «اختيار معرفة الرجال» به جا مانده است.
در حدود سي سال پيش با مهندس عالي رتبه اي آشنا شدم که با خواندن کتاب الغدير علامه اميني به مکتب اهل بيت عليهم السلام هدايت شده بود و خود را وامدار غدير و مکتب اهل بيت عليهم السلام مي دانست.
ايشان تاريخ غدير را تاريخي روشن و درخشان و منشأ آثار و برکات فراوان دانستند و تأکيد کردند: با اين که غدير از ديرباز آماج حملات و مبارزه هاي گوناگون مخالفان بوده، هم چنان پويا و منشأ آثار بسيار است. بسياري از کتب شيعه و کتاب هاي مربوط به غدير در طول تاريخ به شعله هاي آتش سپرده شد و از بين رفت. علامه اميني مي فرمود: تصور مي کنم که بيش از 90 درصد آثار شيعه از بين رفته باشد و آنچه در دست داريم کمتر از 10 درصد کل نوشته ها و تأليفات گرانسنگ شيعه است.
با توجه به نبود صنعت چاپ و نشر در گذشته مي توان گفت يک کتاب در حقيقت گاهي چکيده فعاليت هاي يک عمر بوده است. شريف مرتضي هشتاد هزار کتاب در کتابخانه داشت که چه بسا بسياري از آنان منحصر به فرد و نسخه خط مؤلف بود. اين کتابخانه عظيم پس از او طعمه شعله هاي آتش شد.
کتابخانه شيخ طوسي را نيز آتش زدند و حتي خودش را هم مي خواستند آتش بزنند. از دويست عنوان کتاب عياشي فقط بخشي از يک کتاب او بر جا مانده است. همين طور بسياري از آثار فراوان شيخ صدوق، شيخ طوسي، علامه حلي و... از بين رفته و تنها نامي از آن آثار در تراجم و کتب رجال بر جا مانده است. بسياري از علماي شيعه را آتش زدند، بسياري را مورد شکنجه و آزار قرار دادند، بسياري از علما را درون ديوار قرار دادند و از آنان ستون ساختندو.... .
اما به رغم اين همه آزار، شکنجه، قتل و آتش سوزي، چشمه جوشان غدير روز به روز خروشان تر و جوشان تر مي شود و هر زمان جگر تشنگان را لطف و صفايي ديگر مي بخشد.
مرجع عالي قدر در ادامه خاطر نشان کردند: مؤلفان، مبلغان و علماي شيعه در گذشته خون دلها خوردند و رنج ها کشيدند و وظيفه خود را انجام دادند. اکنون اين ماييم که بايد راه آنان را ادامه دهيم و وظيفه خود را در قبال غدير ادا کنيم. امروز کم تر کسي را به جرم تشيّع مي کشند يا به دار مي زنند و البته اوضاع فعلي عراق دوره اي استثنايي است که ان شاء الله به برکت آقا اميرالمومنين صلوات الله عليه هر چه زودتر به سر آيد. به هر حال امروز ما با مشکلاتي چون سوزاندن، شکنجه و ... مواجه نيستيم و فضاي باز و فرصت بي نظيري در کل جهان در دست داريم که در طول تاريخ ـ جز در چند مورد استثنايي ـ رخ نداده است. بايد اين فرصت استثنايي را قدر بدانيم و در برابر غدير کوتاهي نکنيم.
ايشان غدير را مقدمه هدايت مردم دانستند و تأکيد کردند: غدير مقدمه وجود واجب مطلق است امروزه صدها ميليون تن در روي زمين در ظلمتِ گمراهي و شرک قرار دارند و از تعاليم ارزشمند اهل بيت عليهم السلام محرومند. هدايت اين افراد واجب عيني است؛ زيرا کسي که اين مهم را چنان انجام دهد که مسئوليت از دوش ديگران کنار رود وجود ندارد.
بنابراين هر خدمتي به غدير واجب عيني است و ما بايد تمام قوا و توانايي هايمان را در خدمت حسب قدرت و معرفي غدير به جهانيان به کار گيريم و بکوشيم مردم جهان را از ظلمت کفر و شرک و ضلالت و فساد به سمت زلال جاري غدير دعوت نماييم تا همگان از اين چشمه جوشان و زاينده سيراب و برخوردار شوند.
( و صلي الله علي محمد و آله الطيبين الطاهرين )
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1. مائده(5)، آيه67.
2. تهذيب الاحکام، ج3، ص143.
3. وسائل الشيعه، ج10، ص317، حديث13502.
4. تهذيب الاحکام، ج3، باب صلاة الغدير، حديث1.