به مناسبت پنجمين سالگرد عروج ملکوتي فقيه والامقام حضرت آيت الله العظمي سيد محمد شيرازي اعلي الله درجاته شماري از فعالان فرهنگي ومذهبي از استان هاي گوناگوني نظير: يزد، کاشان، اصفهان، تهران و... خدمت آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي رسيدند واين مناسبت را به ايشان تسليت گفتند.

معظم له در ابتداي اين ديدار فرمودند: در روايت صحيحي از امام صادق عليه السلام آمده است: روزي پيغمبر خدا صلي الله عليه وآله به همراه اصحابشان از محلي مي گذشتند. در آن روزگار مردم زباله هاي خود را در گوشه اي مي نهادند. حضرت از کنار زباله داني گذشتند که بزغاله يا بره ي گوش بريده ومرده اي را روي آن افکنده بودند. حضرت از صحابه پرسيدند: اين بزغاله چقدر مي ارزد؟ عرضه داشتند: اگر زنده بود، شايد يک درهم نيز ارزش نداشت. پيامبر فرمودند: دنيا نزد خدا از اين هم بي بهاتر است.

ايشان افزودند: همه ما در دنيا وگرفتار دنياييم وچاره اي نيست. دنيا فقط به معناي پول نيست، بلکه پول تنها يکي از مظاهر دنياست. مال، تجارت، علم، عزت وآقايي هرکدام جزء مظاهر دنيا هستند واين امور همگي نزد خدا از يک مردار بي ارزش تر است. هر چيزي نزد مردم دنيا ارزش داشته باشد خواه هرچه باشد نزد خدا بي ارزش است. نکته اين جاست که ما از خدا همه چيز مي خواهيم ولي چيز با ارزشي براي تقديم به درگاه الهي نداريم. ما از خدا عافيت، عاقبت به خيري، آمرزش، هدايت، سلامت، بهشت، مغفرت براي اموات و... مي خواهيم ولي در برابر آن چيز ارزشمندي نداريم وهمه چيزهايي که در دست ماست، حتي توفيق دعا وطاعت نيز از ناحيه لطف خداست. ما در برابر اين همه امور باارزش از دنيا يا همان چيزي مي گذريم که در درگاه الهي از مردار بي ارزش تر است. امام سجاد عليه السلام در دعاي ابوحمزه ثمالي ـ که در ماه رمضان خوانده مي شود ـ ونيز در دعاهاي ديگر بر تهيدستي خود تکيه مي کنند وتأکيد مي نمايند حتي توفيق دعا نيز از جانب خداست وانسان از جانب خود هيچ ندارد.

آيت الله العظمي شيرازي خاطرنشان کردند: عزت، قدرت وثروت دنيوي وحتي کوهي از طلا نزد خدا ارزش ندارد. آنچه نزد خداي متعال ارزشمند است فقط وفقط ايمان وعمل صالح است که درجاي جاي قرآن بارها مورد تأکيد قرار گرفته است. براي نمونه در قرآن آمده است: «الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ طُوبَي لَهُمْ وَحُسْنُ مَآبٍ؛(1) کساني که ايمان آورده وعمل صالح انجام داده اند خوشا به حالشان وخوش سرانجامي دارند». همين اموري که نزد ما ارزش دارد، در زمان ظهور حضرت بقيةالله الاعظم عجل الله تعالي فرجه الشريف چنان فراوان مي شود که از ارزش مي افتد. در آن زمان چه بسا به قدري ثروت فراوان شود ونعمت به وفور در دسترس مردم باشد که طلا ونقره وپول با خاک وريگ وامور بي ارزش برابر گردد.

ايشان تربيت فرزندان صالح، مدارا با مردم وتحمل بدرفتاري والدين وهمسر را مصداق عمل صالح توصيف کردند وفرمودند: خداي متعال تمام صحنه هاي دنيا را آزمون الهي توصيف کرده وفرموده است: «ثُمَّ جَعَلْنَاکُمْ خَلاَئِفَ فِي الأَرْضِ مِن بَعْدِهِم لِنَنظُرَ کَيْفَ تَعْمَلُونَ؛(2) پس از آن شما را در زمين جانشين آنان [گذشتگان] قرار داديم تا بنگريم چگونه رفتار مي کنيد». بنابراين نحوه رفتار ما با همکاران، بستگان، والدين، همسر، بيگانگان و... همگي امتحان الهي است ودر صورتي که هنگام تعامل با اين افراد فرمان وخشنودي خدا را مد نظر قرار دهيم از اين آزمون ها سربلند بيرون آمده ايم.

بنده شايد در محضر سي تن از استادان تحصيل کرده ام که فقط يکي از آنها مرحوم اخوي اعلي الله مقامه مي باشد. درميان اين استادان کساني بودند که هرگاه يکي از طلاب سؤالي مي پرسيد پاسخ او را نمي دادند ومي گفتند: خودت تحقيق کن. علم عزيز است! ولي برخي ديگر مانند مرحوم اخوي بودند که هرکس از ايشان هر سؤالي مي پرسيد با سعه صدر وبه صورت کامل پاسخ مي دادند. اين کار نيز مصداق عمل صالح است.

ايشان در بخش ديگري از بياناتشان تأکيد کردند: ما خدا را به درستي نمي شناسيم وتعبير خداشناسي در مورد ما مجاز است. براساس روايات، فقط رسول خدا صلي الله عليه وآله واميرمؤمنان علي عليه السلام خدا را شناخته اند. رسول خدا صلي الله عليه وآله فرمودند: «يا علي، ما عَرَفَ اللهَ إلاّ أنا وأنتَ ولا عرفني إلاّ الله وأنتَ ولا عرفَکَ إلاّ الله وأنا؛(2) اي علي، خدا را جز من و تو کس ديگري نشناخت ومرا جز خدا وتو کسي نشناخت وجز خدا ومن کسي حقيقت تو را درنيافت». با اين حال پيامبر صلي الله عليه وآله به درگاه الهي عرضه مي داشتند: «ما عرفناکَ حقَّ معرِفَتِکَ؛(3) چنان که بايد وشايد به معرفت تو نائل نيامديم».

مرجع عالي قدر در ادامه تصريح کردند: اسماء الله توفيقي است. از آن جا که معرفت ما نسبت به خداي متعال بسيار کم وناچيز است، نمي توانيم القاب وعناوين مناسبي براي خدا تصور کنيم. لذا اسماء الله الحسني را فقط بايد از رسول خدا واهل بيت صلوات الله عليهم اجمعين دريافت کنيم.

ايشان در پايان محاسبه نفس را از بهترين راه هاي افزايش عمل صالح دانستند وفرمودند: اگر محاسبه نفس کنيم خواهيم فهميد در برابر حوائج بسيارمان، چه چيزهايي به درگاه باري تعالي عرضه مي داريم وآيا اين چيزها به درگاه الهي ارزشمند است يا خير؟

1. کافي، ج2، ص129 (باب ذم الدنيا و...، حديث9).

2. تأويل الآيات، ص145 (سورة النساء وما فيها من الآيات...).

3. بحارالانوار، ج68، ص23 (باب61ـ الشکر...).