شب هاي ماه مبارک رمضان ـ ماه رحمت وامان وماه نزول قرآن ـ فرصت مناسبي براي مذاکرات علمي وخوشه چيني از محضر عالمان بزرگوار است. شماري از فضلا همچون سال هاي گذشته در شب هاي اين ماه نزد آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي دام ظله مي روند واز مطالب علمي ونکات قرآني وفقهي واصولي ايشان بهره مي برند.

در نشست اين شب برخي از مسائل حج در محضر آيت الله العظمي سيد صادق شيرازي مورد بحث و مناقشه قرار گرفت. از جمله اين که اگر شخصي ختنه نشده به حج برود و نداند که ختنه بودن شرط طواف است (امام صادق عليه السلام فرمودند: «الأغلف لا يطوف بالبيت؛(1) شخص ختنه نشده نبايد گرد خانه خدا طواف کند») و هنگام احرام نسبت به اين مسئله آگاه شود، چه بايد بکند؟

مرجع عالي قدر فرمودند: چنين شخصي بين دو امر مخير است: اول اين که ختنه کند که اين کار مستلزم خون آمدن از بدن اوست و حرام است و کفاره دارد، يا اين که طواف را به تأخير اندازد و اين کار نيز جايز نيست. لذا بايد کسي را اجير کند که به جايش طواف به جا آورد و بنده در اين جا معتقد به نيابت هستم.

هم چنين سؤال شد: شخصي در حالت احرام بود که بر او واجب شد يک عمل جراحي فوري به جا آورد به طوري که اگر آن را به جا نياورد مي ميرد. آيا جايز است که عمل جراحي به جا آورد؟

معظم له فرمودند: آري، جايز است.

سؤال شد: چه فرقي بين انجام عمل جراحي و ختنه وجود دارد و چرا اجراي عمل جراحي جايز است ولي ختنه کردن جايز نيست.

ايشان پاسخ دادند: عمل جراحي يک اضطرار شرعي است، اما ختنه چنين نيست. يعني براي محرم اين امکان وجود داشت که پيش از آمدن به حج ختنه کند. اما عمل جراحي حالتي اضطراري است و انجام آن واجب مي باشد.

از ايشان سؤال شد: امروزه در مراسم و جشن هاي عروسي از نوارهاي کاست حاوي غنا استفاده مي شود. اين کار چه حکمي دارد؟

فرمودند: در مراسم عروسي اگر در اين نوارها فقط غنا و بدون موسيقي باشد جايز است. اما اگر موسيقي هم در آن باشد مشکل است.

در بخش ديگري از اين نشست يکي از فضلا از مرجع عالي قدر پرسيد: در قرآن کريم آمده است: «هَذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ؛(2) اين راهي است که به سوي من منتهي مي شود». در اين آيه شريفه معناي «عَلَيَّ» چيست و آيا «عَلَيَّ» در اين جا مي تواند به معناي «علي» باشد؟

مرجع عالي قدر پاسخ دادند: «عَلَيَّ» در اين جا به معناي «لي» مي باشد؛ درست مثل آن که در مقام دعا مي گوييم: «اللهم صلّ علي محمد وآل محمد» که به معناي «صلّ لمحمد وآل محمد» مي باشد. اين درست که «علي» ضرر را افاده مي کند، ولي علت از آوردن آن در اين جا اين است که مقام پروردگار متعال علو و بالا بودن را اقتضا مي کند. وقتي صلوات و درود از جانب خداي متعال به بنده اي مي رسد گويا از بالا به سوي زمين فرود مي آيد.

ايشان در ادامه افزودند: ابن حجر عسقلاني در چاپ هاي سنگي و قديم از کتاب الصواعق المحرقة (و نه چاپ هاي دستکاري شده امروزين از اين کتاب) در تأويل قول خدا که مي فرمايد: «هَذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ» گفته است: راه رسيدن به خدا همان راه علي است. در اين جا منظور او مولايمان اميرالمؤمنين امام علي بن ابي طالب صلوات الله عليه مي باشد ـ ولي با مراجعه به چاپ قاهره و چاپ هاي بعد از آن مشاهده مي شود که به جاي عبارت «أن الصراط إلي الله هو صراط عليّ» اين عبارت نهاده شده است: «أن الصراط إلي الله صراط مستقيم؛ راه رسيدن به خدا همان صراط مستقيم است».

يکي از فضلاي حاضر در تأييد کلام ايشان گفت: يک نسخه خطي از کتاب الصواعق المحرقه به دست بنده رسيد و آن را با چاپ هاي جديد مقايسه کردم و ديدم در چاپ هاي جديد نود صفحه از اصل کتاب را که در بردارنده فضائل اهل بيت صلوات الله عليهم اجمعين مي باشد حذف کرده اند.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

(1) تهذيب الأحکام، ج5، ص126 ( باب9 الطواف، حديث85).

(2) حجر(15)، آيه 41.