در روز یکشنبه ۲۶ ذی القعده ۱۴۴۳ق (۵ تیر ۱۴۰۱) یکی دیگر از سلسله نشست های علمی روزانه مرجع عالیقدر آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی دام ظله با علما، فضلا و عموم مؤمنان در بیت مرجعیت شهر مقدس قم برگزار شد.
مشروح مطالب مطرح شده در این نشست به شرح زیر است:
سؤال: آيا دروغ گفتن به خاطر صلح بين دو نفر جايز است؟
جواب: كذب و دروغ حرام است، مگر در صورتى كه مصلحت شرعى در كار باشد، مثل اصلاح و صلح بين دو نفر كه در اين صورت كذب مصلحتى ديگر حرام نیست.
سؤال: آیا قسم دروغ کفاره دارد؟
جواب: اگر قسم دروغ برای گذشته و ماضی بخورد، فقط حرام است، اما اگر قسم دروغ برای آینده و مستقبل بخورد، مثلاً قسم بخورد که فلان کار را انجام بدهد، در این صورت هم حرام است و هم کفاره دارد. اما اگر قسم مصلحتی شرعی باشد، اشکالی ندارد.
سؤال: کدام یک از ثقلین بزرگتر است؟
جواب در بعضی از روایات آمده است که کتاب خدا اکبر و افضل است.
سؤال: آیا می توان مال خود را بین ورثه به طور مساوی تقسیم یا به بعضی از اولاد بیشتر داد؟
جواب: شخص تا وقتی که زنده است، در حال حیات خود می تواند هر تصرفی بر مال خود بکند: «الناس مسلطون علی اموالهم». لذا می تواند به طور مساوی یا بیشتر بین اولاد تقسیم کند هرچند که این کار کراهت دارد.
سؤال: دو لباسی که یکی از آن نجس است، اما نمی داند کدام نجس و کدام پاک است و وقت نماز تنگ شده است برای خواندن نماز تکلیف چیست؟
جواب: این مسأله علم اجمالی است و هر علم اجمالی ای منجّز واقع محتمل است. البته در خصوص دو لباس روایت خاص دارد. باید در هر دو لباس نماز بخواند یک نماز را به نیت ادا و نماز دیگر را به نیت مافی الذمه بخواند.
سؤال: مشایخ ثلاث اصحاب اجماع گاهاً از یک شیخ زیاد روایت نقل کرده و از شیخ دیگر کم. آیا در اینجا می شود برداشت کرد آن کسی که از او روایت کم تری نقل شده و توثیق خاص هم ندارد، ضعیف باشد؟
جواب: یک اصحاب هجده نفره و بیست و یک نفره داریم که ظاهراً تام نیست و نمی شود ملتزم شد چون مانع دارد و آن مانع این است که حدود صد نفر از شیوخ این اصحاب اجماع ضعفشان احراز شده و تضعیف شده اند، اما در اجماع سه نفر که بزنطی و ابن ابی عمیر و صفوان هستند، تنها دو سه نفری از شیوخشان احراز ضعف شده اند که خللی به عام وارد نمی کند لذا باید ضعف اساتید این سه نفر احراز بشود.
سؤال: اگر یک ساختمانی روی شخصی خراب شد و فوت کرد، آیا صاحب ساختمان ضامن است؟
جواب: اگر عرفاً سبب در قتل این شخص بوده، بله مسئول است، اما قصاص نمی شود چون عمدی نبودی و تبدیل به دیه می شود.
سؤال: در ثواب برخی اعمال مستحبی مانند نماز یکشنبه آخرماه ذیقعده وارد شده که با به جا آوردن آن، تمام گناهان گذشته و آینده بخشیده می شود آیا این مطلب صحیح است؟
جواب: غالب این موارد سند معتبر ندارد، لذا در واجبات و الزامیات مورد استدلال قرار نمی گیرد، اما در مستحبات و غیر الزامیات از باب تسامح در ادله سنن اصل انجام این اعمال مستحب است.
سؤال: در تلقیح مصنوعی اگر مشکل از زوجه باشد و نطفه زن اجنبیه گرفته شود و تلقیح شود، حکم فرزند چیست؟
جواب: ظاهراً فرزند ملحق به زن اجنبیه است و او مادر، و زوج پدر اوست و زوجه در حکم نامادری است و فرزند حلال زاده است. و تنها در فرزندی که از زنا باشد، تمام احکام را دارد مگر ارث؛ زیرا دلیل خاص در مسأله است.
