خطبه امام حسين عليه السلام در روز دوم محرم
مرحوم علامه مجلسی رحمة الله علیه نقل فرمودند: وقتی حضرت ابا عبدالله الحسين علیه السلام در روز دوم محرم وارد کربلای معلی شدند، خطبه ای ايراد نموده و فرمودند: «الناس عبيد الدنيا والدين لعق علی السنتهم يحوطونه ما درّت معايشهم، فإذا محّصوا بالبلاء قلّ الديّانون؛[1] مردم برده دنيا هستند. و دين لقلقه زبان آنان بوده و تا زمانی كه روزگارشان به كام باشد، دور آن می گردند، پس هنگامی که در بوته آزمايش قرار گرفته، دينداران كم شمار خواهند شد».
واقعا چه نکات بلاغی زيبا در اين خطبه نهفته است. حضرت می فرمايند: لعق علی السنتهم.
يعنی: مردم - معمولاً اين چنين اند که - دم از دين می زنند و از آن سخن می گويند، ولی اين دم زدن و سخن گفتن تنها لقلقه زبان بوده، بر دل نرسيده و با جان آنان عجين نشده و فقط همانند شیرینی ای است که انسان آن را می چشد و تا وقتی که شيرينی و حلاوتش بر زبانش باقی مانده آن را در دهان مزمزه نموده و زبانش را به آن می چرخاند تا از ته مانده آن نيز بهره و لذت ببرد. در لغت به اين حالت لعق يعنی ليسيدن می گويند.
حضرت می فرمايند: مردم، دين را از جان و دل باور ندارند و تنها لقلقه زبانشان بوده و لذا با يک آزمايش تهی بودن خود را از دين نشان می دهند - والعياذ بالله - .
لذا روزگاری دين را به ظاهر سرلوحه خود قرار می دهند، ظاهرسازی نموده و تمام وجودشان، قلمشان، زبانشان و حرکات و سکناتشان را رنگ دين می دهند اما اين تا زمانی است که معيشت، عيش و نوششان آماده است.
حضرت می فرمايند: ما درّت معايشهم؛ مادامی که معيشتشان آرام و تأمين است.
اينجا در «درّت» نيز يک نکته بسيار جالب بلاغی ديده می شود، زيرا «درّ» در لغت عرب، نسبت به شير هنگامی که به آسانی و فراوانی سرازير می گردد تعبير می شود.
ما درّت معايشهم...
يعنی وقتی زندگيشان آرام و تأمين است، از دين دم می زنند ولی وقتی در بوته آزمايش درآمده و در دوراهی دنيا و دين قرار می گيرند، دنيا را بر دين ترجيح می دهند، در آن هنگام نگاه، چشم و زبانشان تغيير می کند و رو به گناه می آورند هرچند که کبيره بوده و خلاف عقل و فطرت انسانی باشد! اگر چه باز هم زبانشان از دين می گويد و از آن دم می زند. مگر معاويه، يزيد، ابن زياد و ابن سعد از دين دم نمی زدند؟!
وقتی ابن سعد خطاب به يارانش فرياد زد: يا خيل الله ارکبي! بياييد با اسبهايتان بر بدن حسين بن علی بتازيد، او هم دم از خدا می زد و لشکرش را لشکريان خدا ناميد...! و چه کردند با بدن مقدس سيدالشهدا علیه السلام ارواحنا فداه...
آری! ابن سعد، دنيا، پول و مقام خود را در دست ابن زياد می ديد و لذا به خاطر دنيا دينش چنين شد.
حضرت فرمودند: فاذا محصوا؛ تمحيص يعنی وقتی در بوته آزمايش و زدودن قلب و غش ها قرار گرفته و از ناپاکی غربيل می شوند ديندار در بين آنان بسيار کم ديده خواهد شد.
[1]. بحارالانوار، علامه مجلسی، ج 44، ص 383.
خطبه امام حسين عليه السلام در روز دوم محرم 5
مقاومت در مقابل سختی ها 8
مطلبی قابل توجّه! 8
خطبه امام حسين عليه السلام برای همه زمان ها 9
توکل و توسل دو اصل مهم 10
دينداری سخت است 10
تذکر و يادآوری 12
شعائر الهی 13
شعائر حسينی در امتداد شعائر الهی 15
اهميت زيارت امام حسين عليه السلام 16
هشدار! 19
نمونه و مثال 21
وظيفه علما و مبلغان دين 22
محرم و صفر را مغتنم بشماريد 23
کتاب های مرتبط
