در شامگاه چهارشنبه 29 ذي حجة الحرام 1433ق (24/8/1391) و در آستانه ي ماه محرم الحرام 1434ق طبق روال سال هاي گذشته جمعي از روحانيون مبلّغ از نقاط مختلف کشور و نيز روحانيوني از خارج کشور و شخصيت هاي برجسته ي حوزه ي علميه در بيت مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي حاج سيد صادق حسيني شيرازي مدظله العالي حضور به هم رساندند تا از رهنمودهاي معظم له استفاده کنند.

در اين ديدار مرجع عاليقدر ضمن خوشامدگويي به ميهمانان، فرارسيدن ماه محرم و ماه صفر، ماه اندوه و عزا را به حضرت امام زمان عجّل الله تعالي فرجه الشريف مؤمنان، به ويژه واعظان، عالمان، نويسندگان و شاعران و مرثيه سرايان که در قضيه ي حضرت سيدالشهدا عليه السلام شرکت و فعاليت دارند تسليت گفتند.

آن گاه در تبيين اهداف امام حسين عليه السلام از قيامشان به فرمايش آن حضرت استناد کردند که فرمودند: «اُريد أن آمر بالمعروف وأنهي عن المنکر, وأسير بسيرة جدّي رسول الله صلي الله عليه وآله وأبي عليّ بن أبي طالب صلوات الله عليهما؛ مي خواهم امر به معروف کنم و از منکر بازدارم و به سيره ي جدم رسول خدا صلي الله عليه وآله و پدرم علي بن ابي طالب عليهماالسلام رفتار نمايم».

ايشان افزودند: اين فرمايش، مکرراً از امام عليه السلام بيان شده: در مدينه به هنگام رفتن به مکه، در نامه اي که به برادر خود، يعني محمد حنفيه و در عراق نيز که شايد در رو به رو شدن با اصحاب حُر در نزديکي کربلا بوده است. اين که امام عليه السلام سيره ي جدشان رسول خدا صلي الله عليه وآله را با سيره ي پدرشان اميرمؤمنان عليه السلام ضميمه کردند در واقع عبارت ديگر «انفسنا» در قرآن کريم است که مراد: اميرمؤمنان عليه السلام نفس رسول خدا صلي الله عليه وآله بوده و سيره ي اميرمؤمنان عليه السلام با سيره ي رسول خدا صلي الله عليه وآله يکي است.

مرجع عاليقدر در ادامه فرمودند: طبق روايات معتبر و صحيح امام زمان عجّل الله تعالي فرجه الشريف نيز همين روش را دنبال خواهند کرد و به ديگر بيان چهارده معصوم عليهم السلام همگي شان يک حقيقت هستند يک هدف را دنبال مي کردند و هر امامي اگر در زمان امامي ديگر زندگي مي کرد همانند آن امام رفتار مي نمود و به يقين دنبال آن مي بود تا بي عدالتي را از جامعه برچيند و به ياري ستمديدگان بشتابد.

ايشان سپس به بيان يکي از کنش هاي رسول خدا صلي الله عليه وآله پرداخته و فرمودند: در پي کاري که نابخردانه از بعضي نابخردان نسبت به بني مصطلق صورت گرفت و زيان هايي بر آنان وارد شد بر اساس روايات معتبر موجود در بحارالانوار و ديگر منابع، رسول خدا صلي الله عليه وآله اميرمؤمنان عليه السلام را براي دلجويي و دادن غرامت نزد آنان فرستادند. در نتيجه، امام به ازاي هر خون ريخته شده، جنين سقط شده، حتي جنين چارپايي که در شکم تلف شده، مال تلف شده، آبخوري شکسته شده ي سگان که غالباً کوزه ي شکسته بود، ريسمان پاره شده ي چوپان ها، زانوبند از بين رفته ي شتران و به ازاي هر خسارتي، ديه و خسارت و نيز اضافه دادند و در خاتمه به آنان خطاب نموده و فرمودند: آيا از رسول خدا صلي الله عليه وآله راضي شديد؟

شگفتا که امام عليه السلام ترسيدنِ زنان و کودکان را نيز لحاظ داشته و به ازاي آن خسارتي دادند. در اين ميان صدمه ديدگاني که مورد زيان خود را نمي دانستند از عطاي اميرالمؤمنين عليه السلام هم برخوردار شدند.

آن گاه امام عليه السلام به پيامبر صلي الله عليه وآله عرضه داشتند: يا رسول الله با اين که جماعت دريافتند که جنايت صورت گرفته در حقّشان نه به دستور شما که خودسرانه بوده است، اما مبلغي به آنان دادم تا از شما راضي شوند.

مرجع عاليقدر افزودند: آنچه امروزه در دنيا به عنوان دمکراسي مطرح است، به صورت قطع و يقين از منش و روش حکومتي عادلانه ي رسول خدا صلي الله عليه وآله و اميرمؤمنان عليه السلام گرفته شده است و يکي از صدها موارد سيره ي آن پاکان است که بايد واعظان و علما به جهانيان معرفي کنند تا جهانيان دريابند که امام حسين عليه السلام براي احياي همين شيوه ي عادلانه حکومتي، که خدا به آن فرمان داده خود و همراهان خود را قرباني نمودند.

آيت الله العظمي شيرازي مدظله العالي در ادامه فرمودند: فرزند رسول خدا با چنين انديشه اي شهيد شدند، ولي دشمنان اهل بيت عصمت و طهارت در پي آن، مساجدي ساختند و در آن لعن حضرت علي عليه السلام و اهل بيت حضرت مي کردند و بدين ترتيب تبرک مي جستند!

بنابراين جهانيان بايد از عمق ماجراي کربلا و دستاورد اين حادثه بزرگ شهادت آگاه شوند، حال هرکه بخواهد هدايت پذيرد و هرکه نخواهد روي برتابد، چنان که قرآن کريم مي فرمايد: «لِّيَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَن بَيِّنَةٍ وَيَحْيَي مَنْ حَيَّ عَن بَيِّنَةٍ؛ تا آنان که به هلاکتِ گمراهي مي رسند از روي اتمام حجت باشد و آنان که به حيات ابديِ هدايت دست مي يابند نيز از روي دليل روشن باشد».

به ديگر بيان بر راه يافته و گمراه گشته اتمام حجت شود.

معظم له در بخش ديگري از سخنان خود فرمودند: در زمان يزيد مظاهر اسلامي، از قبيل: نماز، حج، روزه و جز آن وجود داشت و به يک سخن، حکومتي وجود داشت که به جانشيني رسول خدا صلي الله عليه وآله و خلافت اسلامي تظاهر مي کرد و بنابر نقل علامه مجلسي از تفسير منسوب به امام عسکري عليه السلام در يک سال چهار و نيم ميليون حاجي در عرفات گرد آمده بودند، اما روح اسلام وجود نداشت و سيره ي رسول خدا صلي الله عليه وآله و اميرمؤمنان عليه السلام از جامعه رخت بربسته بود و امام حسين عليه السلام با قيام خود، خيلي از مطالبي که بر مردم پنهان مانده بود آشکار کردند.

ايشان افزودند: با قيام آن حضرت، ماهيت حکومت يزيد آشکار شد که ماجراي به منجنيق بسته شدن کعبه، و قصه ي حرّه، حوادث يمن و پنجاه سال ظلم و جناياتي که بر اهل بيت و شيعيان رفت از آن جمله است و گرد آوردن تمام اين امور به دائرة المعارفي بزرگ نياز دارد.

مرجع عاليقدر خطاب به حاضران فرمودند: روحانيون و واعظان بايد مسائل کربلا و شهادت را بازگويند و جايگاه والاي برگزاري شعائر حسيني را تبيين کنند. امام سجاد عليه السلام طبق روايت و تاريخ چهل سال بعد از واقعه ي عاشورا زنده بودند و از هر فرصتي بهره جسته، از ماجراي خونين کربلا ياد مي کردند.

معظم له آن گاه خطاب به روحانيون جوان فرمودند: شما حوادث سال هاي 61 ـ 111 قمري را و اين که در اين دوران چه ستم هايي بر شيعيان روا داشته شد در نوشته اي گردآوريد تا در حافظه ي تاريخ بماند.

سپس ايشان درباره ي جايگاه سوگواري و اشک ريختن بر حضرت سيدالشهدا عليه السلام فرمودند: امام زمان عجّل الله تعالي فرجه الشريف در باب سوگواري و گريستن بر آن حضرت خطاب به جدّ خود نموده و گفتند: «ولأبکين عليک بدل الدموع دماً؛ و به جاي اشک، خون بر تو مي گريم». اين بدان معناست که هروقت گريه بسيار باشد، غدد اشک ساز در تبديل خون به اشک ناتوان مي مانند و خون به طور مستقيم از چشم ها جاري مي شود و اين يعني اراده ي معصوم که به امر خدا است بر پايدار ماندن واقعه ي عاشورا با همه ي ويژگي هايش است.

آيت الله العظمي شيرازي مدظله العالي در باب اهميت زيارت امام حسين عليه السلام از منظر فقه فرمودند: در مسأله ي حج ، بازبودن راه، امنيت سفر و استطاعت مالي و بدني شرط صحت حج مي باشد، اما هيچ مسأله ي فقهي يا روايتي با اين مضمون و منطوق درباره ي زيارت امام حسين عليه السلام وجود ندارد، بلکه برعکس بر بي توجهي به خطرهاي احتمالي و حتي قطعي موجود در راه زيارت امام حسين عليه السلام تأکيد شده است.

ايشان ادامه دادند: در روايت آمده است که شخصي به امام عليه السلام عرض کرد: «از مردم ارَّجان (از شهرهاي استان فارس) هستم و اگر به زيارت امام حسين عليه السلام بروم به دليل شهرتم، غيبتم محسوس خواهد بود و مورد آزار حاکمان قرار خواهم گرفت. تکليف من چيست؟

امام عليه السلام فرمودند: أما تريد أن يراک الله فينا خائفاً؛ آيا دوست نداري که خدا تو را در راه ما هراسان و ترسان ببيند؟».

آن شخص با اين سخن مي خواست عذري بياورد و بگويد ممکن است که سفر به کربلا سبب گرفتاري و هلاکت وي خواهد شد، اما امام عليه السلام چنين تهلکه اي را بلامانع خواندند.

مرجع عاليقدر يادآوري کردند: شعائر حسيني يک حکم دارد و يک موضوع که: آب دادن و اطعام کردن ـ که گاهي از آن جلوگيري مي کنند ـ از آن جمله بوده و مستحب مي باشد و برخي از بزرگان علما و فقها آن را واجب کفايي دانسته اند و بعضي تا مرحله ي قبل از مخاطرات جاني مستحب شمرده اند، اما مواجه شدن با خطر را نپذيرفته اند.

آنگاه ايشان افزودند: مرحوم علامه اميني بر روايتي که در کتاب معتبر کامل الزيارات ابن قولويه نقل شده، حاشيه اي زده است و مي فرمايد: جمع کثيري از فقهاي شيعه فرموده اند که اقامه ي شعائر حسيني جايز است، حتي اگر انسان بداند همان دم کشته خواهد شد.

معظم له به مناسبت موضوع اظهار داشتند: مرحوم شيخ خضر که مزارش بعد از حرم اميرالمؤمنين عليه السلام پرزائرترين مزارات نجف اشرف است از شاگردان علامه بحرالعلوم بود. شرح حال نويسان در آثار خود از زهد و علم شيخ خضر بسيار نوشته اند. ايشان کتابي با عنوان «ابواب الجنان و بشائر الرضوان» دارد که مانند مفاتيح الجنان حاوي دعا و زيارت است. در بخش زيارت امام حسين عليه السلام آورده است: زيارت امام حسين عليه السلام مانند حج در تمام عمر يک بار واجب است و آن را نسبت به کثيري از علما مانند علامه مجلسي و پدر او داده و سپس افزوده است که پدر علامه مجلسي فرموده: احتياط براي زائر اين است که در زيارت اول قصد استحباب نکرده و به قصد قربت زيارت کند.

آيت الله العظمي شيرازي مدظله العالي درباره ي ارجمندي شيخ خضر فرمودند: بزرگاني از علما و فقها درباره ي او نوشته اند: شيخ خضر در خواب ديد که اميرالمؤمنين عليه السلام به ايشان قلمي دادند و چون از خواب بيدار شد آن قلم را در دست خود ديد و با همان قلم کتاب ابواب الجنان را نوشت.

مرجع عاليقدر در توضيح اين نقل فرمودند: قاعده اين است که آنچه نسبت به زيارت امام حسين عليه السلام وارد شده به عنوان مورد بوده است، نه موضوع، به دليل تعليل هايي که در روايات و در تقرير معصومين در زماني که بي هيچ ترديدي القاء نفس در تهلکه وجود داشته است، اما از هيچ يک از معصومين هم نقل نشده است که در زيارت امام حسين عليه السلام بايد احتياط کرد و به آن جا نرفت، حال آن که چنين منعي در حج آمده است. بنابراين: قاعده ي تعليلي که در زيارت آمده و زيارت خود از شعائر بوده اين است که همه ي شعائر امام حسين عليه السلام بايد برپا شود و هرچه از نظر عرف شعائر خوانده شود و مظهر تجليل به حساب آيد [والبته با شرع مغايرت نداشته باشد] حکم شرع همان است.

حضرت آيت الله العظمي شيرازي مدظله العالي در بخش ديگري از سخنان خود فرمودند: اين که امام حسين عليه السلام فرمودند: «اسير بسيرة جدي وأبي؛ بر اساس سيره ي جدم و پدرم رفتار کنم» مراد يکي بودن قرآن کريم، پيامبر خدا صلي الله عليه وآله و عترت است که از يکديگر تفکيک پذير نيستند. اميرمؤمنان عليه السلام در خطبه ي غديريه ي خود مطلبي بيان داشتند که مضمون آن از اين قرار است: «خداي متعال توحيد را تنها با اقرار به رسالت مي پذيرد و دين را فقط با ولايت آن که خدا به ولايت و پيروي او فرمان داده است مي پذيرد».

به ديگر بيان اگر انساني تمام اوصاف ثبوتي و سلبي را بداند اما پيامبر اکرم صلي الله عليه وآله را قبول نداشته باشد يا اگر قبول داشته باشد به ولايت امام معصوم تن ندهد دين او مورد پذيرش نزد خدا واقع نمي گردد.

جان سخن اين است که هر چيزي که از نظر عرف تجليل از امام حسين عليه السلام و به عنوان اولي از محرمات نباشد، از شعائر حسيني است و چنان که بيان شد اين موضوع با ادله ي خاص از مقوله ي القاء نفس در تهلکه مستثناست.

ايشان سپس فرمودند: ساختن گنبد، بارگاه، حرم، ضريح و هرچه که نشانه ي تجليل از اين خاندان، به ويژه حضرت سيدالشهدا عليه السلام باشد در شمار شعائر قرار مي گيرد و ديرينه ي پيدايش چنين موارد و اين که اين اماکن و گنبد و بارگاه در چه زماني ساخته شده است در ماهيت شعائر تأثيري ندارد.

معظم له يادآوري کردند: در زمان پهلوي برگزارکنندگان شعائر حسيني را دستگير، زنداني، شکنجه و جريمه ي مالي مي کردند، اما هيچ يک از عالمان و فقيهان، مانند ميرزاي نائيني و مرحوم سيد ابوالحسن اصفهاني با آن همه مقلدي که داشتند، برگزاري مراسم روضه خواني را منع نکردند.

مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي شيرازي مدظله العالي در پايان، خطاب به روحانيون فرمودند: سخنان زيبا و حيات بخش اين خاندان، به ويژه سخنان شيرين و اهداف مقدس امام حسين عليه السلام را به جهانيان برسانيد و مطمئن باشيد که آزاد مردان جهان و صاحبان وجدان پاک آن را به جان خواهند خريد، چه اين که امام عليه السلام فرمودند: «لو عرف الناس محاسن کلامنا لاتّبعونا؛ اگر مردم زيبايي سخن ما را بدانند به يقين از ما پيروي خواهند کرد».

ايشان سپس افزودند: آنچه بيان شد مشتي است از خروارها مطلب که در کتاب ها مانند بحار آمده است. بايد بدانيم فرمايشات و پيام هاي معصومين عليهم السلام درباره ماجراي عاشورا و نيز تعبيرهاي امام زمان عجّل الله تعالي فرجه الشريف در زيارت ناحيه و ديگر روايات از شعائر حسيني است که بايد به جهانيان شناسانده شود.

اميدوارم حال که توفيق يافته ايم محرم و صفر را درک کنيم هرچه که در کلمه ي «تقصير و کوتاهي» مي گنجد از ما سر نزند و صلي الله علي محمد وآله الطاهرين.

در پايان بيانات بزرگ احياگر شعائر حسيني حضرت آيت الله العظمي شيرازي مدظله، حجت الاسلام زهري به ذکر مصيبت حضرت اباعبدالله الحسين عليه السلام پرداخت و ميهمانان به عزاداري سيد و سالار شهيدان پرداختند.

شايان ذکر است که گردهمايي بزرگ مبلغين توسط شبکه هاي جهاني: امام حسين عليه السلام (به زبان هاي فارسي و عربي) و سلام پوشش داده شد و همچنين کتاب در امتداد شعائر الهي از آثار منتشر شده توسط مؤسسه فرهنگي رسول اکرم صلي الله عليه وآله در جمع مبلغين توزيع شد.